Halk Kültüründe “Satmak-Satıp Almak” İnancının Mitolojik Boyutu

15 HALK KÜLTÜRÜNDE “SATMAK-SATIP ALMAK” İNANCININ MİTOLOJİK BOYUTU Yrd. Doç. Dr. Ali Osman ABDURAZZAK 1 Dr. Yaşar KALAFAT 2 GİRİŞ: Bildiri konusu bilgilerin derlenmesi bizzat müşahede ederek gözlem yöntemi, birebir uy- gulamayı yürüten kaynaklarla görüşülerek yapılmış inanç sistemindeki “satmak-satıp almak ” ile ilgili bulguların karşılaştırılmasında yazılı kaynaklardan da yararlanılmıştır. Bildiride bir korunma şekli olan “satma-satıp alma” inanç ve uygulamaları ele alınmaktadır. Bu münasebetle yaşamayan bebekler ve bebekleri yaşamayan annelerin satılıp alınmaları üze- rinde durulmaktadır. Keza, bir kısım insan ve hayvan hastalıklarının da satılmak suretiyle tedavi edildikleri incelenmektedir. Ayrıca bu korunma şeklinin kara iyelere karşı uygulanan diğer korunma şekilleri ile öz iti- bariyle aynılığına dair açıklamalar yapılmaktadır. Böylece halkın dinî hayatında yer alabilen farklı inanç sistemlerinin irdelenmesi amacı gerçekleştirilmektedir. Bildiride, halk inançları kültüründe, daha ziyade bebeğin dünyaya gelişinin ilk kırkı çık- madan yapılan, “Bebek satma” veya “Kısır eş satma ” “ satıp-alma ” olarak bilinen bebek veya eş satma uygulaması ele alınmaktadır. Bebek satma uygulamasının amacı ile içerik paralelliği gösteren, anne olamayan eşin sembolik satılması ele alınmaktadır. Aynı zamanda, kara iyelere karşı diğer korunma şekilleri ile ortaklıkları nedeniyle, ilgili bazı inançların da incelenmesine do- laylı olarak yer verilmektedir. 1  Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, ali-37@hotmail.com 2  Halkbilimi Araştırmaları Kültür ve Strateji Merkezi www.yasarkalafat.info