“Anadolu Yollarında” Bir Polonyalı – Tadeusz Vetulani

13 “ANADOLU YOLLARINDA” BİR POLONYALI – TADEUSZ VETULANİ Doç. Dr. Sabire ARIK 1 Polonya’nın çok sevdiği Türkiye’nin kültür ve medeniyet sahasında yap- tığı seri terakkilerin halisane hayranıyım. Kâmal Atatürk’ün ve onun muhterem me- sai arkadaşlarının iradesi altında yeniden doğan ve kuvvet bulan Türkiye bugün, şimdiye kadar yaptığı şeylerle bihakkın iftihar edebilir ve bütün medeni âlem mu- vacehesinde ve her şeyden evvel kendi istikbali karşısında gurur hissedebilir. Türk milleti toplu mesaisiyle on seneden fazla zamandan beri bu istikbal için granitten bir temel hazırlamaktadır. 2 Giriş Küçük Asya, yani Anadolu, Osmanlı döneminde olduğu gibi Cumhuriyet döneminde de Polonyalılar için oldukça cezbedici olmuştur; özellikle Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün modern Türkiye’sinde gerçekleştirilen inkılaplar, ekonomik, toplumsal ve kültürel atılımlar Polonyalıların bitmek tükenmek bilmeyen merak konusudur. Zira 1795’den 1918’e kadar 123 yıl süren işgalin sonrasında kurulan Polonya Cumhuriyeti’nin şekillenme süreci oldukça sancılı geçmektedir ve nitekim bu sancılı süreç, kuruluştan yaklaşık yirmi yıl sonra onu II. Dünya Savaşı’nda yeniden işgale götürecektir. Dolayısıyla Polonya’nın bu sorunlu döneminde toplumun, özellikle de bilim çevrelerinin dikkati ve merakı küllerinden yeniden doğan modern Türkiye’nin üzerindedir. Türki- ye’de neler olup bittiğine dair bu yoğun ilgi, Cumhuriyetimizin ilk yıllarında Polonya’dan pek çok araştırmacının ülkemizi ziyaret etmesine, döndükten sonra da burada edindikleri bilgi, gözlem ve deneyimlerini topluma ve bilim dünyasına aktarmalarına neden olur. 1  Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Slav Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Polonya Dili ve Kültürü Anabilim Dalı: bazyliszek2005@gmail.com , sarik@ankara.edu.tr 2 Polonya’daki yayınından sonra Türkiye’ye de yollanan bu Lehçe yazılmış kitaba iki sayfalık, kitabın ka- pağının ve yazarın mottosunun Türkçe çevirisi de eklenmiştir. Bu mottoyu olduğu haliyle veriyoruz; Tadeusz Vetulani, Wzd ł uż Anatolii, Szkice Wschodoznawcze Instytutu Wschodniego w Warszawie, Warszawa 1937.