Balıkçılık Folkloru- Çanakkale Geleneksel Balıkçılığı Üzerine Bir Değerlendirme

175 BALIKÇILIK FOLKLORU: ÇANAKKALE GELENEKSEL BALIKÇILIĞI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Mümtaz FIRAT 1 Bu bildirinin konusunu oluşturan balıkçılık folkloruna ait veriler, Çanakkale ilindeki on altı yerleşim biriminde yaklaşık altmış balıkçıyla gerçekleştirilen derlemelerden elde edilmiştir. Ger- çekleştirilen etnografik alan araştırmasının çerçevesi, geçimlerini balıkçılıkla sürdüren kıyı balık- çılarıyla sınırlıdır. Gırgır ve trol olarak adlandırılan büyük kapasiteli balıkçı tekneleri ve bunlarda çalışan balıkçılar bu araştırmanın dışında tutulmuştur. Bölgede geçmişten beri yaygın olarak kullanılan dalyan balıkçılığı bu bildirinin konusuna dâhil edilmemiştir. Konunun çok geniş ve alt başlıklarının çok fazla olması sebebiyle oldukça sınırlı miktardaki veriyi burada paylaşmak du- rumunda kaldığımızı belirtmek isteriz. Fakat ülkemizde çoğunlukla ihmal edilmiş bu alana ilişkin halkbilimcilerde ilgi oluşturmak ve balıkçılık folkloru için bir çerçeve oluşmasını sağlamak açısın- dan yeterli olduğunu düşünmekteyiz. Çanakkale tarihsel olarak bu coğrafyanın önemli yerleşim yerlerinden biridir. Adı Truva antik kentiyle birlikte anılan Çanakkale aynı zamanda bu tarihlerden itibaren önemli balıkçılık merkezlerinden biridir. Arkeolojik belgeler Troia, Parion ve Kallipolis’in önemli balıkçılık merkez- leri olduğunu göstermektedir. Yakın tarihlere gelindiğinde ise özellikle birinci dünya savaşının yarattığı dramatik sonuçların, yörede balıkçılık açısından etkili olduğu söylenebilir. Savaş nede- niyle kaybedilen nüfusun yanı sıra, nüfus değişimi nedeniyle bölgeye yerleştirilen yeni sakinle- rin genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor olması balıkçılığın zayıflamasına sebep olduğunu 1 Folklor Araştırmacısı