Çorum Kültür Envanteri

461 ebe hodağı emene uymağa muvaffak olursa, yahut hodak hareket etmekte iken bir çocuğa değneği ile dokunabilirse güdekçilikten kurtulur. Dokunduğu çocuk güdekçi olur; oyun böylece devam eder 35 . 8.4.Çoş Oyunu: Bu oyun için, çocuklar, kalın ve uzunca birer değnek alarak oyunun oynanacağı alana toplanırlar. Güdekçi’yi seçmek ilk iş olacağından, çocuklardan birisi bütün oyuncuların değneklerini eline alarak ve değnekleri iki eliyle tutarak başından arkaya atar. Gözleri yumuk olduğu hâlde arkaya doğru yürür. Bu yürüme, ayaklarını sürüyerek olacağından değneklerden birisine muhakkak rastlar. Değneğine rastlanan çocuk, güdekçilikten kurtulur. Bu suretle, çocuklar birer birer güdekçilikten kurtulur, en sona kalan güdekçi olur. Güdekçi olan çocuk “Çoş” değneğini oyun alanının düz bir yerine düzgünce yere yatırır. Baş ucuna güdekçi çocuk dikilir. Oyuncular tekrar “Çoş” değneklerini cirit atar vaziyette yerde yatan değneğe vurmak üzere atarlar. Yerde yatan “Çoş”a isabet edip de eğrilirse ve yerinden oynayıp fırlarsa güdekçi “Çoş”unu eski vaziyete getirmek üzere çalışırken değneği bozan çocuklar da kendi “Çoş”larını kaçırırlar. Ya da “Çoş” değneklerinin üstüne basarak “Çoş” diyerek orada kalır. Oyun bu şekilde sürer. Değnekle oynandığı gibi taş ile de oynanabilir 36 . 9.Giyim Kültürü: Çorum’da geleneksel erkek ve kadın kıyafetleri farklı parçalardan oluşmaktadır. Çorum’da yaygın olarak giyilen cepken, şalvar, üçetek, kuşak, çorap, ayakkabı, canfes belli başlı kıyafetlerdendir. Canfesin olmadığı yerlerde fes kullanılmaktadır. Erkek kıyafetlerinde farklı olarak pantolon yerine giyilen zıvga, gömlek, cepken, Tosya kuşağı, gayret kuşağı, fes, çorap, ayakkabı bulunmaktadır. 9.1.Erkek Kıyafetleri: Çorum’da da, özellikle kadın kıyafetlerinde olmak üzere, erkek kıyafetlerinde de, belirleyici unsurlardan biri, ev içinde giyilenler ve ev dışında giyilenler biçiminde ayrılmaktadır 37 . Baştaki fes ve ayaktaki çarık ile ayakkabıya kadar, geleneksel bağlamda, el yapımı ile hazırlanan bu giyim parçaları, günümüzde, değişen kültür yapısına ve teknolojideki yeniliklere paralel olarak farklılaşmıştır. 9.2.Kadın Kıyafetleri: Çorum kültür hayatında, geleneksel kadın kıyafetlerinin yapısı 38 : 1.Atlas: Bu kumaşın Çorum’da bulunan çeşitleri; sırmalı karlı buzlu atlas, sırmalı mandâliye atlas ve kıron atlas. 2.Canfes:Bu kumaşın Çorum’da bilinen çeşitleri; mor cengârî canfes, damataşı canfes, çatmalı canfes. 3.Üskûfe: Güllü üskûf, direkli üskûfe, gümüşlü üskûfe olarak çeşitleri vardır. 4.Sevaî: Bunun da beş çeşidine rastlanmıştır; sakızlı sevaî, allı direkli sevaî, beyazlı sevaî, takatuka sevaî, mık tepesi sevaî. 5.Çitarî: Kırk kalem çitarî, fındıklı çitarî, makaslı çitarî, hekirhikir çitarî, Selimiye çitarî, aşağılık çitarî çeşitleri vardır. 6.Meydânî: Al meydânî, mor meydânî, güvez meydânî, mezemek meydânî. 7.Kutnu: Kemha kutnu, tas kutnu, bıçak kutnu, tefarik kutnu, Mecidiye kutnu. 8.Hurşidiye: Hindiye, altı parmak, iplik hurşidiye. 9.Bindallı: Atlas bindallı, kadife bindallı, sırmalı bindallı, çiçekli ve sırmalı bindallı. 10. Sobalı 11.Kadife: Güllü kadife, dalgalı kadife, çubuklu kadife, saçaklı kadife, buzlu kadife 12.Yanar Döner: Erişi mor, arkacı kanarya sarısı olup iki renkli görünür. 13.Hoplim: İpekten, çubuklu bir nevi kumaştır. 14.Mantin: Bu da ipeklidir. Çubukludur. Direkleri çeşitli renktedir, beyaz, sarı ve yeşil olanları vardır. 15.Gürzo: Düz ipekten bir kumaştır. Renkli çeşitleri vardır. 16.Hâre: Telli hâre, telsiz hâre, direkli hâre olarak renklileri de vardır. 17.Yün Basma: Güllü basma, çiçekli basma, çeşitli basma. 18.İbrahimiye 20.Kenefi: Buna “Çorum Bezi” de derler. İdare, kıvratma, balkaymak, serçe kanadı, kaşık sapı, üçoturum, bürüncek, melez gibi çeşitleri vardır. 21.Mavi Bez: Çorum’da dokunan kumaş-bez çeşitlerindendir. �������������������������������������������������������������������� “Hodak Oyunu”, Çorumlu Dergisi, Sayı 38, 1 Temmuz 1943, s. 28-29. ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Lütfü Ünsal, 1944, “Çorum’un Eski Çocuk Oyunlarından Çoş Oyunu”, Çorumlu Dergisi, Sayı 45, 1 Şubat 1944, s. 15-16. ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ Ethem Erkoç, 2008, Anadolu’da Bir Köy Odası Hatışoğlu Konağı, Çorum Hakimiyet Gazetesi Kültür Serisi, Lider Matbaacılık, Çorum. (324 S.) ���������������������������������������������������������������������������������������������������������� Eşref Ertekin, 1944, “Çorum Tarihinde Kadın Elbiseleri”, Çorumlu Dergisi, Sayı 47, 1. Nisan 1944, s. 7-9