Dede Korkut Hikayelerinde Toplumsal Cinsiyet Kabulleri Bağlamında Kadın ve Erkek Söylemleri

152 Dr. Gülnaz ÇETİNKAYA T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 1997:248) sözlerinde aldatmak kadına özgü bir davranış sekli olarak nitelendirilmekte ve bu du- rum karsı tarafa fizikî, ahlakî açıdan üstün olmanın eril söylemi olarak görülmektedir. Sonuç Hikâyelerde yer alan toplumsal cinsiyet kabullerinin coğrafi yapıya, inanç unsurlarına, kül- türel yorumlamalara, geleneklere ve psiko-sosyal olgulara işaret eden anlamlı yapılar olduğu tespit edilmiş ve toplumsal cinsiyet söylemlerinde kadına ve erkeğe yüklenen toplumsal rollerin, bireylerin psikolojik durumlarının, yetişme tarzlarının, toplumsal olayların, annelik ve babalık rol- lerinin etkili olduğu görülmüştür. Toplumsal cinsiyet bağlamında erkek daha çok algıya dayalı göstergesel unsurlar üzerinden daha çok tanımaya, tanıtmaya yönelik olarak söylemini oluştur- maktadır. Kadının söylemde ise geçmişi canlı tutmaya, yaşatmaya yönelik sahiplenicilik, koru- yuculuk ön plana geçmektedir. Bu bağlamda erkeğin yaşam tarzı söylemine hareket, geleceğe yönelik karar alma, mekandaki göstergesel unsurlarla mesaj iletme, sembollerin gizil anlamından yararlanarak düşüncelerini aktarma şeklinde yansırken kadının yaşam tarzı söylemine bekleme sorgulama, anlama, kabullenme ve toplumsal hafızayı canlı tutma şeklinde yansımaktadır. KAYNAKLAR • Bourdieu, P. (2014). Eril Tahakküm. Istanbul: Baglam Yayıncılık. • Çetinkaya, G. (2015). Kültürel Belleğin Söylem Haritası Olarak Giyim- Kuşam ve Yeme-İçme Sembolleri, Milli Folklor, 27, 107, 83-96. • Direk, Z. (2014). Cinsiyetli Olmak, Sosyal Bilimlere Feminist Bakıslar. Istanbul: YKY. • Ergin, M. (1997). Dede Korkut Kitabı . Ankara: TDK Yayınları. • Karabas, S. (1981). Bütüncül Türk Budunbilimine Giris. Ankara: Pan Yayıncılık. (1996). Dede Korkut’ta Renkler. Istanbul:YKY. • Saydam, M. B. (2013). Deli Dumrul’un Bilinci, Türk Islam Ruhu Üzerine Bir Kültür Psikolojisi Denemesi. Istanbul: Metis Yayınları .