Denizli İli Çal İlçe ve Yöresi Geleneksel Kadın Giysi Özelliklerinin Giyim Kültürü Açısından İncelenmesi

240 Öğr. Gör. Nesrin KACAR T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı formu kullanılmıştır. Fotoğraflarla desteklenen çalışmada yöresel kıyafetlerin süsleme, kumaş vb. özellikleri hakkında bilgi verilmiştir (Akbay, 2014:44-55 ). 5. SONUÇ Geleneksel kadın kıyafetlerinin yörede kına gecesinde, düğünlerde ve özel günlerde ha- len kullanıldığı ve son yıllarda genç neslinde geleneksel giysilere verdikleri önemin arttığı kaynak kişiler tarafından ifade edilmiştir. Köylerde yaşayan ailelerin, sahip oldukları maddi manevi kültü- rel değerleri özünü kaybetmeden yaşattıkları görülmektedir. Toplumların giyim kuşamı, gelenek görenekleri, kültürel değerleri o toplum hakkında biz- leri bilgilendirmektedir. Buradan yola çıkılarak sahip olduğumuz kültürel değerlerimizden olan geleneksel kıyafetlerimizden Çal yöresi enterilerinin ele alınıp belgelenmesini sağlamak araş- tırmanın öncelikli amacıdır. Çal yöresi giyim-kuşam konusunda araştırma yaparak sandıklarda saklanmış enterilerden örnekler sunulmuştur. Enterilerde kullanılan kumaşlar incelendiğinde en fazla mor çubuklu kutnu kumaşı, sarı, kırmızı, yeşil ve kahverengi renkli kutnu kumaşı ve mor renkte kadife kumaşın kullanıldığı gö- rülmektedir. Ayrıca günlük giyilen enterilerde çiçek desenli pazen ve basma kullanıldığı görül- müştür. Enterilerde kullanılan astar kumaşlarında ise çoğunlukla giysi renklerine uygun seçilmiş yumuşak patiska ve krem rengi Amerikan bezinin kullanıldığı görülmüştür. Astarlarda yoğunlukla gül, dal ve selvi desnleriyle süsleme dikişleri çalışılmıştır. Enteriler düz beden görünümümde, omuzları dikişsiz, iki ön ve bir arkadan oluşan peşli belden aşağıya yan dikişte açık yırtmaç ve birit ilikle kapama tekniği uygulanmıştır. Kol kesim- lerinde takma kol ve düz kare kol, yaka çalışmaları içinde “V” ve “U” yaka uygulaması dikkat çekmektedir. Ayrıca enterilerin yaka, yırtmaç ve etek uçlarında gaytan adı verilen süsleme mal- zemesi kullanılmış, kol uçlarında ise tek ilik düğmeli gubur çalışılmıştır. Araştırma sonucunda ulaşılabilen enteri örnekleri incelendiğinde giysi kesimlerinin bir- birlerine benzedikleri dikkat çekmiştir. Benzer özellik ve ölçüleri taşıyan bu giysiler o dönemde belli kişiler kişiler tarafından dikildiği düşünülmektedir. Giysilerdeki görülen benzer özelliklerden dönem içinde insanların birbirinden etkilendiklerini açıkça göstermektedir. Çalışmada incelenen Çal yöresi giysilerinin süslemelerinden, kalıp özelliklerinden, model ve dikim tekniklerinden gü- nümüz giyim uygulamalarında yararlanılarak modernize çalışmalar yapılarak özgün kıyafetler tasarlanıp sergilenerek tanıtılmalıdır. Türk giyim kültürünü yaşatmak ve zenginlik kazandırmak hem maddi kültür değerlerimizi korumak hemde gelecek kuşaklara aktarmak değerlerimizi yaşat- mak anlamında yararlı olacaktır. Sonuç olarak maddi kültür varlıklarımızdan olan geleneksel kadın kıyafetlerinin ortaya çıkarılması, bilinmeyen yönlerinin tanıtılması, günümüzde ulaşılabilen örneklerinin tespit ve mu- hafaza edilmesi, gelecek kuşaklara tanıtılması açısından önem taşımaktadır. Yapılacak olan bu çalışmaların bir yandan geleneksel kıyafet yapımının yaşatılması diğer yandan da ülke tanıtımı ve kalkınması açısından faydalı olacaktır.