Diyale İline Bağlı Kızlarbat Nahiyesinde Türkmen Halk Edebiyatı Örneklerinin İncelenmesi

83 Diyale İline Bağlı Kızlarbat Nahiyesinde Türkmen Halk Edebiyatı Örneklerinin İncelenmesi Türk Halk Edebiyatı sanı sevdım u en beha espab sanıvçı getırdım, indi odı olellem manımnen galıse?” Ervad geydi “Yo, bu iş zahmettı edam çox”. Edam çox acığ yedi. Uçumcu ervadı ıstıne dondı geydi eyne “Men çox sevdım sanı, indı odı ollem manımnan galıse?” Ervad geydi eyne “Yo, çunked bu hayat xoştı u san olendev ğer edama varram,” Edam çox acığ yedi, sore ikimci ervadı ıstıne dondı u geydi eyne “Sen durdıv manımçı dar gunlerde, bu kere ıstırem durese manımçı, odı ollem manımnen gelse?” Geydi eyne “Yo”. Bu kere edebilmırem durrem sanıvçı”. Hem çox acığ yedi. Bu vexitte bir ses eşıttı gıyrı “Men savdan gellem, her hare gidese,” Bu Tacır baxtı birimci ervadı gordı, bu ervad çox zeif idi yemağı eyyı dagıldı, çünked gişsi meqeyet olmadı eyne. Tacır geydi “Gerek hepsinen çoxter sevaydım u meqyet olayıdm sene, çünked bes sen vefise.” Bu qusanın menası hiçbir ervadın vefası yox idi, birimci ervad kimin çünked ne qerçe para u keyf edağ, hiç birsi qalmaz bızımçı, bes ervad ki sever sanı. 4. Yeddı Qız Var idi yox idi bir boyık edam var idi, Qızrabat’ta otırırdı. Bu edamde yeddı qız var idi, ev- leri su başında idi. Bu boyık edam, odın yığırdı. Her gun sebbeh çole gidirdi, odını yığırdı u satırdı u bu şıkıl meişatı çıxmıştı. Bir gun bu edam işine gettı. Bu vexitte bir sel galdı ğerq etti hapsı koyı, qızları oldule. Edam işten dondı, eşittı qızları oldıle, çox acığ yedi. Bu hadısten sore koyın adı olı Yeddı Qız. Zeman gettı zaman galdı bu koyın adı Qızarbat oldı. 5. Şirin Heva Sevze Qıva Var idi yox idi koyde uç bacı var idi. Boyık u ortemcı her ikisi vardıle. Kuçık bacı qaldı. Bir gun bu kuçık bacı ğurfesine girdi bir beyaz at gordı, bu at qızden selaştı. Bu qız teacubı qaldı, bu at nece selaştı ne şıkıl bir sahe havılladı eyzlerını u koylarının ehlı hayvanatçı u geydı qıze «Geymese bu qusayı kimseye, sore bir helqe verdı qıze geydı eyne “Ager qısamı selaştıv kimseye daha gormese menı ille geçese boyık mesafe yalla gorese menı.” Bir gun bu qız bacsıçı selaştı qusayı sore eve dondı çağırdı at ıstıne tapmedı eynı. Bıldı daha gormez eynı, sore bu qız qerrırledı getsı atı gorsı, safırladı koyden koye ila en yerıştı bir koye gordı bir qız iraxten su qoyırı cereye ıstadı saidlesın eynı sore helqeyı attı cere içine. Sore qız eve gattı, qardaşı suden yexen- dı, helqeyı cerede taptı, bıldı bu helqe kimındı, qaçtı arx yane, gettı qızı tapttı arx yane geydi «Ne getırdı sanı ındı hare sexlem sanı, axım nenem u bebem sahire havılladı eyzların bir boyık hayavançı u ager gorsıle sanı yılle sanı ile nenem sütun içese.” Sore gun geldı gun gettı, oğlanın nenası ıstadı bu qızden xelas olsı taleb ettı saub iş, mesel yerı yexası, gozı sunnen edebılmadı etsı bu işi. Oğlan saidladı eynı, sore nene bir risale verdi eyne, geydı eyne par eynı bacımçı risale içinde yazıp bacsıçı bu qız yerişande yanıva oldur eynı. Oğlan risaleyı gordı, yazmağı degıştırdı, bu qız risaleyı pardı u dondı nene qızı gordı teacubı qaldı. Bir gun qerırladıle qız u oğlan sahara- nın sıhrını tustsıle. Bir mecbur yerde sıhrı taptıle bir ilbe içinde uç zenbur ilbe içinde taptıle çıxar- tıle zenburu ulbeden sıhrı durdı, oğlanın nenesı u bebesı u koyın ehlı tebii dondıle sore oğlan qızı aldı hepsı koy sevindı.