Dördüncü Sanayi Devrimi ve Gelenek Kültürü

221 Dördüncü Sanayi Devrimi ve Gelenek Kültürü Genel Konular yazılı- basılı kültür ile eski medyanınkinden kat kat fazla olacaktır. Yapay zekâ/algoritma kültürü karşısında gelenek kültürüne güven ve bağlılık konularında bazı sorunlar ortaya çıkabilecektir. Kültür, geçmişle ilgili olmakla birlikte gerçekte bugün ve gelecekle ilgilidir. Bu işlev, algoritmalar tarafından üstlenilebilir. Algoritmaların gelecek aynası, geleneğin geçmişi gösteren buğulu ay- nasına göre oldukça parlak ve nettir. Algoritmaların etkisindeki insan ve toplum özgünlüğünü ve çeşitliliğini korumakta zorlanabilecektir. Bireysel ve toplumsal çeşitliliğin yitirilmesi, kültürel açıdan sorunlara neden olabilecektir. Bu konuda neo-luddist (teknoloji karşıtlığı; ayrıntı için bkz. King, 2016: 24- 28) bir tutum benimsenmesi yerine teknoloji ile uyumlu yaşatma yaklaşımlarının ve politikalarının geliştirilmesi ve uygulanması akılcı olacaktır. İnternet ve sosyal medya bir taraftan sınırları kaldırmakta, diğer taraftan da kendi sınırlarını koymaktadır. Gelenek kültürü yerine sanal- dijital olarak “kalabalığı izleme” (Greengard, 2017: 57) olanağı sunan sosyal medyadaki eğilimler bireyi ve toplumu değiştirirken kültürü de dönüş- türmektedir. Bu süreçte belirsizleşen sözlü ve yazılı-basılı kültür belleklerine yönelik olarak far- kındalık kaybı ortaya çıkabilir. Bu durum ilgili birey ve toplumların kendi kültürlerini öteki kül- türlerle karşılaştırmasını, objektif bir şekilde değerlendirmesini ve etkileşmelerini engelleyebilir. Öncekinin, sahip olduğunun, diğerinin farkında olmayanlar kendilerine sunulanı özgün ve değerli olarak kabul ederler. Bu nedenle sözlü ve yazılı- basılı kültürün de dijital dünyada veya dördüncü teknolojik devrim bağlamında doğasına uygun olarak yer alabilmesinin yöntemlerinin ve uygu- lamalarının geliştirilmesi gereklidir. Seçeneklerin bolluğu, kültürel zenginleşmeyi ve yaşamsal çekiciliği beraberinde getirir. Diğer yandan yaşam için anlamın ve derinliğin öneminin bilincinde olanlar dijital- sanal dünyada çok kere çeşitlilik olarak sunulanların tektürlülüğünün ve yüzeysel- liğinin kolaylıkla farkına varabileceklerdir. Bireylerin yetiştikleri kültüre (sözlü, yazılı-basılı kültür) yaşamlarının sonuna kadar genellikle sadık kaldıkları görülür. Buna karşılık kısa sürede ve hızla yaratılan, paylaşılan ve deneyimlenen dijital- sanal kültür açısından söz konusu derin ilişkiden ve bağlılıktan söz etmek için erkendir. Diğer yandan gelenek kültürü veya yazılı/basılı kültür bağlılık- la yaratılır ve yaşatılır. Belki de yetişilen kültüre bağlılık bireysel ve toplumsal derinlik duygusunun da kaynağını oluşturmaktadır. Özetle yüzeysellik ve parçalanmışlık nedeniyle sanal-dijital kültüre karşı bireysel ve toplumsal açıdan bağlılık ve aitlik sorunları doğurabilecektir. Bireysel ve toplumsal olarak teknolojiyle olan ilişkilerin gelişmesi sosyo- kültürel yapılar üzerinde genellikle olumsuz etkiler yapabileceği sıklıkla ifade edilmektedir. Bu endişeler en azın- dan dijital-sanal kültür bağlamından önceki dönemlere ait kültür, dolayısıyla gelenek kültürü için söz konusu olabilir. Gelenek kültürü kökenli toplumsal beceri ve ilişkiler, dijital dünyada etkisiz- leşmeye başlamıştır. Örneğin göz temasları, beden dili okumaları, yüz yüze ve derin konuşmalar yeni dönemde önceliğe sahip değildir. Birbirimizle daha az, teknoloji ile daha fazla zaman ge- çirilmeye başlanmıştır (Greengard, 2017: 187). Gelenek kültürü doğal ve yüz yüze etkileşlerin, milenyum kültürü ise sanal- dijital etkileşimlerin ürünüdür. Bu iki yapı arasında dengenin kurul- ması oldukça önemlidir. Damıtılmış içerikleri hızlı bir şekilde tüketmeye alışmış dijital kültür nesli, yazılı- basılı kültürün temelini oluşturan uzun okuma-yazma eylemleri için yeterli sabra sahip değildir. Bu durum yazılı- basılı kültür açısından yeni dönemde bazı olumsuz durumların ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Gününün büyük bir bölümünü çevrimiçi olarak geçiren bireyin diji- tal- sanal kültürün dışındakilere ilgi göstermesi için pek de zamanı bulunmamaktadır. Dolayısıyla farklı kültürle biçimlenen dijital nesil doğal olarak sözlü/gelenek kültürü ile yazılı/basılı kültür kod-