Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu

3 püskürttükten sonra (626), Sasanîler üzerine yürüyerek daha önce Sasanîler’in eline geçirdikleri Bizans topraklarını geri aldı. Bu sülale zamanında Müslüman Araplar İstanbul’u ilk defa olarak kuşatmışlardır (673-680). İsavriya Sülalesi (717-802) Müslümanlar’ın 717 yılındaki ikinci Bizans kuşatması sırasında Anadolu’da bulunan İsavriyalı Leon ordusuyla İstanbul’a gelerek askerî bir darbe ile İmparator oldu ve III. Leon adıyla tahta geçti. Emevîler üç yıllık bir kuşatmadan sonra geri döndüler. Bu sülale zamanında en önemli olayı din kavgaları ve ikona meselesidir. İkona Hz. İsa’nın annesi Hz. Meryem’in ve diğer Hıristiyan büyüklerinin resimlerine verilen isimdir. Bizanslılar bu tasvirlere tapınırcasına hürmet gösteriyorlar, durum âdeta puta tapıcılığı andırıyordu. İncil’i tetkik etmiş olan kişiler bu davranışı hoş karşılamıyorlardı. İstanbul kuşatmasının kaldırılmasından sonra III. Leon bir emirnâme ile bütün ikonaların kiliselerden atılmasını emretti. Daha sonraki İmparatorlar daha da ileri gittiler. Bu durum halka da sirayet etti. Rumeli halkı ikona severler, Anadolu halkı ise ikona kırıcı taraflısı oldular. VIII. yüzyılda Kraliçe İron bir konsül toplatarak ikonaları tekrar serbest bıraktırdı ise de ondan sonra tahta geçen İmparatorlar tekrar yasakladılar. İmparatoriçe Teodora zamanında tekrar serbest bırakıldı. Bu devirde Abbasîler’le uzun savaşlar yapıldı. Amorion Sülalesi (802-867) Amorionlu II. Mihail V. Leon’u öldürerek Bizans tahtına gerçek kendi soyunu kurmuştur. Bu sülale zamanında Abbasîler Bizans’a karşı büyük zaferler kazandılar. Sicilya ve Girit adaları Müslümanlar’ın eline geçti. Bu sülalenin başarısı Bulgarlar ’ı Hıristiyan yapmaları olmuştur. Makedonya Sülalesi (867-1057) Bu sülalenin kurucusu I. Vasil at terbiyecisi idi. Zamanla saraya alınmış ve yükselmişti. Son Amorionlu İmparator III. Mihail ’i öldürerek Bizans tahtına geçti. I. Vasil, Girit’i Müslümanlar’dan geri aldı. Bu sülaleden gelen İmparatorlardan Nikefor Phokas , Jean Çimişkez ve II. Vasil , Müslümanlar’ın eline geçmiş olan Erzurum, Malatya, Nusaybin, Kilikya, Suriye’nin büyükçe bir bölümünü ve Kıbrıs’ı geri aldılar. II. Vasil zamanında Bulgar tehlikesi durduruldu. Bulgarlar’a karşı yaptığı büyük katliamlardan dolayı Vasil “Bulgaraktanos/Bulgar Kıran” unvanını aldı. Bu sülale zamanında Ruslar da Hıristiyanlığı kabul ederek Bizans Kilisesi’ne bağlanmışlardır. Müslüman Türkler bu sülalenin son zamanlarında Anadolu’ya girdiler. Dükaslar Sülalesi (1057-1081) Bu sülale zamanında Bizans’ta karışıklıklar devam etti. Bu sülalenin en meşhur hükümdarı olan Romanos Diogenes , 26 Ağustos 1071 tarihinde Malazgirt’te Sultan Alparslan komutasındaki Selçuklu Türkleri’ne yenildi. Türkler bu savaştan sonra Marmara ve Ege Denizi’ne kadar bütün Anadolu’yu fethettiler. Komnenler Sülalesi (1081-1885) Bir ihtilâlle Bizans tahtını ele geçiren I. Aleksi Komnen , Marmara kıyılarını Türkler’den geri aldı. Haçlı seferlerini teşvik etti. Başlayan Haçlı seferlerinden faydalanarak Türkler’in elinden bazı toprakları geri aldı. Manuel Komnen zamanında Antakya Haçlı Prensliği, Kilikya Ermeni Krallığı, bir ara Anadolu Selçuklu Sultanlığı Bizans’ın yüksek