Dünden Bugüne Hıdırellez Pratikleri

87 Dünden Bugüne Hıdırellez Pratikleri Gelenek, Görenek ve İnançlar mayalanan yoğurt eğer tutmuşsa Hızır’ın geldiğine bir işaret olarak yorumlanır. Mayasız yo- ğurdun tutması sadece o güne mahsus olarak görülür. Su ile yapılan diğer uygulamalardan biri de, hıdrellez günü sabah ezanında yağmur yağsın diye kadınların ıslatılmasıdır. Şimdi ise aynı amaçla ufak çocukların ıslatıldığı gözlemlenmiştir. Kalafat’a göre Hıdırellez’de güneş doğmadan önce akan suyun şifalı olduğuna dair inanç, eski Türk inanışlarına dayanmaktadır. Eski Türk inançlarında su kutsallığı temsil etmektedir. Ancak, bu kavramın içine, “çağnam çağnam akan” ve “akıntılı” olan bütün sular, ırmaklar, dereler ve pınarlar dâhil idi. Ayrıca su, halk inançlarında uzun ömrün de simgesidir (Kalafat, 2006). M. Eliade, suyun, tanrısal ruhun ilk makamı olduğunu ve hayat olan şeyin ilk önce su içinde ürediğini ifade etmektedir (Dinç, 2011: 84 ). Sağaltıma yönelik (sabah ezanından önce)günümüzde az da olsa bir gün önceden bin tane zeytin yaprağına dua okunur ve okunmuş yapraklar, güneş doğmadan denize atılarak, deniz kıyısında iki rekât namaz kılınırmış. Hıdrellez pratikleri içinde yine sağlık için yapılan, arkasına bakmadan bez bağlamak günümüzde de yapılmaktadır. Günümüzde modern tıp alanındaki ge- lişmelerden yararlanılsa da sağaltıma yönelik geleneksel uygulamalardan vazgeçilmemektedir. Kullanılan nesnelere ulaşım ve uygulaması son derece kolay ve yaşamın içinde yer alan araçlar olduğu sürece geleneksel sağaltım uygulamaları devam edecektir. Anadolu’nun birçok yerinde ev ile ilgili bolluk bereket noktaları vardır. Bu noktalar eşik, kapı ve mutfaktır. Evin girişinde eşik ve kapı ile yapılan uygulamalarla hem kötü güçlerin içeri girmesini önlemeye çalışılmakta hem de bereketi çağrıştıran nesneler ile bu noktalar güçlendi- rilmektedir (Şenesen, 2011: 224). Dikili İlçesi’nin tüm köylerinde de, güneş doğmadan toplanan çiçekler kapılara asılmakta ve bu çiçekler kurutularak bir yıl boyunca saklanmaktadır. Bu uygula- manın amacının “kuvvet için” olduğunu söylemiştir. Bunların dışında, eskiden, bu sabah toplanan çiçeklerden başlarına taç ya da bere yaparak deniz kenarına giderlermiş. Fotoğraf 4. Hıdırellez günü bahçeden toplanarak kapıya asılan ve bir yıl saklanan çiçek demeti (Zaide Kaya, Kocaoba köyü).