Gaziantep’te Kentsel Dönüşümün Mahalle Kültürüne Etkisi

313 GAZİANTEP’TE KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN MAHALLE KÜLTÜRÜNE ETKİSİ Mesut ŞİRİN 1 Türkiye’nin 8, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en büyük kenti olan Gaziantep; demografik yapısı, geçmişten gelen kültürel zenginliği, üretim alanlarındaki gelişen yapısı ile bulunduğu böl- genin merkezi konumundadır. Kentin geçmişten bugüne tarihinin oluşumunda, bulunduğu jeopo- litik konumunun etkisi büyüktür. Bu neden Gaziantep, ilk uygarlıkların doğduğu, Mezopotamya ve Akdeniz’in kesişme noktasında bulunmasından dolayı birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hitit, Mitanni, Asur, Pers, Selevkoslar, Roma, Bizans, Selçuklular, Memluklular, Dulkadiroğluları ve Osmanlı gibi uygarlıkların hâkimiyetini gördüğümüz önemli kültürel eserlere sahip olduğu gibi bu değerlerin günümüzde ticaretten turizme, sanayiden tarıma her türlü faaliyetlerde izleri görül- mektedir. Gaziantep farklı uygarlıkların, kültürlerin, dinlerin ve ırkların bir araya gelerek birbirleri içinde sentezlendiği gizemli bir tarihe sahiptir. Tarihi İpek Yolu’nun varlığı Gaziantep’in her za- man uygarlıkların uğrak yeri olmasını sağlamış ve bu kentin tarihin her döneminde kültür ve ticaret merkezi olma özelliğini korumasına imkân tanımıştır. Tarih sahnesinde Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Tunç, Demir ve Geç Hitit gibi önemli dönemlerin yaşandığı Gaziantep’te bulunan ta- rihi eserlerin çeşitliliği kentin kültürel zenginliğinin bir göstergesidir. Günümüzdeki Gaziantep’in tarihsel bağlantıları eski Dülük ve Kale ile ilişkilidir. Dülük, antik kaynaklarda Doliche, Bizans kay- 1 Folklor Araştırmacısı