Gaziantep’te Kentsel Dönüşümün Mahalle Kültürüne Etkisi

316 Mesut ŞİRİN T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı toplam 34 mahalle; Şehitkamil ilçesinde ise; Karşıyaka mahallesi İpekyolu güzergahında toplam 10 mahalle kentsel dönüşüm kapsamına alınmıştır. Kentsel dönüşüm beş temel amaca hizmet etmek için yapılmalıdır. - Kentsel alanların çöküntü haline gelmesine yol açan toplumsal bozulmanın nedenlerini araştırmak ve bu bozulmayı önleyecek tedbirleri almak, - Değişimin her konuda olduğu gibi kentler için de süreklilik arz etmesi, - Kentlerde yaşanan fiziksel, toplumsal, ekonomik, çevresel ve altyapısal değişim ve de- ğişen ihtiyaçları tespit ederek, kent parçalarının yaşanan bu değişme uygun şekilde geliştirilme- sinin hedeflenmesi, - Kentsel refah ve yaşam kalitesini artırıcı bir ekonomik kalkınma modeli yaklaşımının ortaya konulmalıdır. - Kentsel alanların çöküntü haline gelmesinin bir nedeni olan ekonomik cansızlığı canlılığa çevirecek stratejilerin belirlenmesi ve bunun sonucunda kentsel refahı ve yaşam kalitesini arttırıcı çalışmaların hedeflenmesi, - Kentin etkin bir şekilde kullanılmasına ve kentin gereksiz bir şekilde büyümesini önleye- cek stratejiler geliştirmesi. Kentsel Dönüşümün Mahalle Kültürüne Etkisi Mahalle; ev çarşı, ibadethane, park, meydan, sokak, cadde vd. mekânların bulunduğu, nereden başlayıp nerede bittiği belli olan fiziki yapılanma olduğu gibi kentlerin en küçük idari birimi olarak tanımlanır. Bu araştırma da mahalleyi oluşturan birleşenler (fiziki, sosyal ve kültürel) üzerinde duracağım. Fiziki bağlamda mahalleye etkisi: Mahalleyi oluşturan temel öğelerin başında ev gel- mektedir. Mahallenin temel öğelerinden olan evin, sosyal yaşantının merkezi ve toplumun çekir- değini oluşturan ailenin yaşadığı yer olması mahalleyi var eden temel unsur olarak görülmesine neden olmaktadır. Ev aynı zamanda mahalle yaşantısının oluşturulması ve bu yaşantı biçimine yön vermesi nedeniyle önemli mekândır. Mahalle kültürünü oluşturan birleşenlerin başında geleneksel sivil mimari gelmektedir. Antep evleri; yüksek duvarlar arkasında, dış mekânlardan mümkün olduğunca soyutlanmış, “Ha- yat” (avlu) a dönük yapılardır. Ortada avlu, avlunun etrafında bulunan müştemilatlarla oluşan tek ya da iki katlı olarak konumlanır. Evin ana girişi sokaktan hayata geçişle yapılır. İçe dönük yaşam tarzından dolayı Antep Evlerinde hayat, eyvan ve damlar çok önemlidir. Evlerin duvarları mahremiyet ve iklimin getirdiği sonuçlar paralelinde yüksek yapılmıştır. Sokaklar dar ve şehir mimarisi yatay uzanmaktadır. Fakat kenar semtlerde/gecekondularda ise; çarpık yapılaşmayla birlikte evler bir ya da birden çok katlı yapılır ve avlu, eyvan görevini sokaklar, damlar görmekte- dir. Geleneksel sivil mimaride kullanım alanına göre farklı taşlar kullanılmıştır. Örneğin; kemerde daha sağlam olan bazalt taşı kullanılmıştır. Ancak odalarda, beden duvarlarında havara taşı kul-