Genel Konular

261 Gündelik Hayatta Ötekinin İnşası: İzmir Metrosu Karikatürleri Örneği Genel Konular Sonuç Göstergebilim, çözümlemeye en etrafta ve görünür olandan başlar; çünkü en önemli kül- türel anlamın burada saklı olduğunu düşünür. Bu açıdan bakıldığında İzmir Metrosu karikatürleri çok etrafta ve görünürdürler. Dolayısıyla göstergebilimci açısından ilgili çekicidirler. Bu karikatürleri göstergebilimsel açıdan incelediğimde Lévi-Strauss’un insan zihninin ikili yapılarla işleyişinin bir yansıması olarak gördüğü mit, toplumsal sistemler ve anlatılardaki ikili ay- rımın bu karikatürler için de geçerli olduğunu görüyorum. Ancak Lévi-Strauss’un ideoloji terimine mesafeli duruşunu, onu biraz zorlamak pahasına, görmezden geldiğimde, bu ikili yapıların aynı zamanda temel ideolojik mekanizmalara payanda olduğunu düşünmek için elde yeterli veri var gibi durmaktadır. Nitekim R. Barthes, bu noktada Lévi-Strauss’dan daha açık bir ideolojik çözüm- leme yapar. Ancak bu tebliğde ben, Lévi-Straussçu bir yaklaşımı kullandım; çünkü “ideoloji-insan zihninin işleyişi” ilişkisi açıkçası oldukça kışkırtıcıdır. Göstergebilim ve ideoloji araştırmalarının bize öğrettiği belki de en önemli şey, çevremizin hiç de zannettiğimiz kadar “nötr” olmadığıdır. Bu dünya için böyle olmadığı gibi İzmir Metrosu için de böyle değildir. Bunun farkında olmamak, aslında çok şeyin farkında olmamak anlamına gelir ki dünyayı daha iyi veya daha kötü bir yer yapan da bu ve bunun gibi noktaları görmek veya görmemek arasındaki seçimlerimizdir.