Kahramanmaraş’ta Bakırcılık Sanatı

357 KAHRAMANMARAŞ’TA BAKIRCILIK SANATI Prof. Dr. Mehmet ÖZKARCI 1 Kahramanmaraş’ın Türk el sanatları tarihinde müstesna bir yeri vardır. El sanatları geniş ve derin tarihi sebebiyle zengin bir muhtevaya sahiptir. Bu zenginlik Orta Asya Türk kültür ve sanat kaynağına varan bir bağlantıyı gösterir. Kahramanmaraşlı ustaların büyük emek ve sabırla sürdürdükleri el sanatları, Türk el sanatlarının binlerce yıllık sürekliliğini de ortaya koymaktadır. El sanatlarında zengin sosyal tarihin bütün kültürel etkinliklerini, ahenkli bir oluşum içerisinde, sağlıklı bir sentez hâlinde görmek mümkündür. Kahramanmaraş’ta el sanatları, genellikle tarım ve hayvancılığa dayalı bir özellik göstermektedir. Kahramanmaraş’ta önemli el sanatlarımızdan birisi de bakırcılıktır. Binlerce yıldır Ana- dolu insanının becerisini ve zevkini yansıtan bakırcılık sanatı, Kahramanmaraşlı ustalarca hâlen sürdürülmektedir. Bakırcılık, bakırdan çeşitli âlet, avadanlık, kap vb. ürünlerin yapılması işidir; bu sanatla uğraşan kimselere de “Bakırcı” adı verilir. Bakır işçiliği oldukça zahmetli ve titiz işçilik is- teyen bir meslektir. Geçmiş kültürlerin izlerini gelecek nesillere aktarmada, yazılı kaynaklar kadar el sanatları ürünleri de tarih boyunca, iyi bir iletişim ve etkileşim aracı olmuştur. Türk sanatının en eski el sanatlarından birisi olan bakırcılıkta, genellikle mutfakta kullanılan kap kacak üretilmiştir. Keşfedilmesi tarih öncesine uzanan bakırın, alet ve silah yapımında kullanılan ilk ma- denlerden biri olduğu bilinmektedir. Daha sonraları bunların yapımında tunç ve demirin tercih edilmesi ile bakır daha çok mutfak eşyası, ev aletleri ve süs eşyası üretiminde kullanılmıştır. İnsanların eski çağlardan beri çeşitli amaçlarla kullandığı ve günümüzde de sanayinin temel gir- dileri arasında yer alan bakır, geçmişten bugüne kadar dış etkilere dayanıklılığı, diğer metallerle alaşımlar yapabilmesi ve daha kolay işlenebilir bir maden olması nedeniyle endüstride ve günlük yaşamda çok geniş kullanım alanı bulmuş önemli metallerden biridir. (Erdoğan - Etikan 2002: 92). 1  Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, mehmetozkarci@gmail.com