Kosova Türk Hikâyesinde Manevi Kültür Taşıyıcısı Olarak Anne Tipi

87 Kosova Türk Hikâyesinde Manevi Kültür Taşıyıcısı Olarak Anne Tipi Genel Konular “–Zavallı Nazende!... Dünyanın öbür ucuna gidecek, yok olacak. Bir daha görebilecek miyiz acaba? Anasına, kardeşlerine de yazık olacak. Tümü burada, o ise... diyordu.” (Hanadan, 1989: 37) Oğuz’un annesi, oğlu Oğuz ortalıktan kaybolunca onu en iyi anlayan arkadaşı Deniz’den yardım isteyen annedir: “- Söyle Deniz? diyordu ağlamaklı bir sesle. Oğuz nerde, ha? Tam gitmek üzereyken bir de baktık ki, oğlumuz meydanlarda yok... O senin kan kardeşin. Yalnız sen bilirsin onun nerde olduğunu... diye feryat ediyordu kadıncağız.” (Hanadan,1989: 39) Eserlerde, kültürümüzde komşuluk ilişkileri, komşuluk öğretileri anne tipi üzerinden ele alınır. Bölgemizde, unutulmayan komşuluk ilişkilerinden bahsetmek mümkündür, komşuların birbirlerini çok sık gördükleri ve her an yüz yüze baktıkları için karşılaştıklarında güler yüzlü olmaları, selamlaşmaları, hediyeleşmeleri, birbirlerinin yardımına koşmaları, bıktırıcı olmaksızın ziyaretleşmeleri dikkat çekicidir. Agim Rifat Yeşeren’ in, “Bir Romandan Bir Bölüm”, isimli hikâyesinde anne - çocuk ara- sında diyalog dikkat çekicidir. Diğerlerinden farkı Yeşeren’ deki çocuk olgunluk çağına erişmiş bir çocuktur. Hikâyede kadın tipi olarak ele aldığımız anne tipi ile ev işleri- hizmet gibi bütün yüklerin anne üzerinde yüklendiğini ve bunun sonucunda annenin şikâyetini dile getirir. Annenin bu duru- mu evde çocuktan başlayarak kimsenin umrunda değildir: “- Yok işte! Almaya gelince kimse o taraf olmuyor. Herkes yan çiziyor. İçmeye gelince... - Ne yalan söyleyeyim, kadın haklı, bizde işler hep – tilki tilkiye, tilkikuyruğuna. - Üstüne bak şaşkın üstüne, üstündeki kazak tersine! - Dünya yüzüne mi ki anne? - Sustu. Kabul etti demek. - Çay koyayım mı? - İstemez.” (Yeşeren, 1991: 24) Anne olarak gereken değerin verilemediği bir kadın tipi ile karşılaşırız. “Kusarsan Aç Kalırsın” isimli bir diğer hikâyesinde ise çocuğu ile dertleşen ananın bu du- rumu karşısında çocuk düşünceli tedirgindir. Anne şikâyetçi olmasına rağmen gene evin yükünü üzerinde taşımak idare etmek durumunda olan bir tiptir. Kadın tipi olarak anne Prizren ağzıyla konuşturulur. Annenin evdeki hali, yazar anlatıcının ağzından dile getirilir: “Anası gene, - Koca eşek olmisın hala sofraya otorisın. Cit yabi yere çekıl başımdan.