Maddi Kültür

421 Tokat’ta Yerel Bir Koleksiyoncu: Hasan Erdem Maddi Kültür geleneksel yapısı (örf adetler geleneksel zanaatlar ve zanatkarlar) bunların yok oluşuna karşın bir belgeleme sahiplenme tutkusu. İlerleyen yaşlarda ekonomik özgürlükle daha nitelikli obje ve eşyalar toplamaya eğilimim oldu.” Sizce Anadolu’da Koleksiyonerlik bilinçli mi yapılıyor? “Olması gerektiği gibi değil lakin son yıllarda bu konuda ümit verici gelişmeler olmakta özel müzelerin sayılarının çoğalması bunun yanında belediyeler bünyesinde açılan Şehir-kent müzeleri özgün yöresel eserlerden oluşan koleksiyonlar oluşturması adına ümit vericidir. Bakan- lık müzecilik anlayışı şehir hafızalarının kayıt altına alınması ve gelecek nesillere aktarmak adına yetersizdir.” Sizce, bizdeki Koleksiyoncu mantığı ile dünya örnekleri arasında ne gibi farklar var? “ Özellikle sanat eser i koleksiyonculuğunda ülkemiz dünyadan yurt dışından çok geri Av- rupa ve Amerika’da bu işi yapanlar daha bilgili ve branşlaşmış durumda ve en önemlisi de ciddi kaynaklar ayırmaktalar. Tüm bunlara rağmen tablo ve modern heykel dışındaki koleksiyonların tamamı Anadolu ve Asya kaynaklı oluşu ayrı bir çelişkidir. Örnek vermek gerekirse en nadide Selçuklu eserleri bunun yanında İznik seramik koleksiyonları ve bizim k ültürümü ze ait halı kolek- siyonlarının yurt dışında oluşu örnek göstermek mümkündür.” İyi bir Koleksiyoncu nasıl olunur? “ Öncelikle branşlaşmak gerek yani bir döneme ya da bir konuya yönlenmek gerek kesin- likle bilgi sahibi olunmadan iyi bir koleksiyon oluşturmak mümkün olmaz. Bir tutku ile sürekli takip ve araştırma içerisinde olunması gerekiyor. Bunun dışında yapılan bir koleksiyon toplayıcılıktan öteye gitmeyen istifçilik hastalığının ve sahiplenme tutkusunun bir yansımasıdır. Koleksiyoner bir paylaşım içinde olmalı ve en nihayetinde bunun halka açık bir sergiye ya da kurumsal bir müzeye dönüşmesi yahut bağışlanması gerekmektedir. Kişisel deneyim öncelikle iyi bir gözlem araştırma ve sürekli bilgiyi donanımı geliştirme gayreti ayrıca Osmanlıca okuyabilmek şehir araştırmaları sanatkâr ve zanaatkârla sıkı bir b ağ kurmak vb. şeyler sayılabilir.’’ Kültürel Koruma Elinizdeki envanterleri nasıl koruyorsunuz? “Öncelikle güvenli b ir koruma ve dış etkenlere karşı muhafazasına çaba sarf ediyorum. Nem, ısı, ışık gibi zarar verecek etkenlerden uzak bir ortam sağlamak çabasındayım .” Koleksiyonculuğun yerel kültürü koruma da etkisi nedir? “Her türlü kültürel nesne en iyi anlamını kendi özg ün çevresinde bulur. O nesneyi ü reten koşullar fiziksel çevre ve kültürel kodlar yine kendi mekanında anlam kazanıp; anlam katar. Örneklemek gereki rse bir Kütahya ya da İznik çiniyi oluşturan etkenler ne ise; Tokat se- ramiğini de bu topraklar meydana getirmiştir. Oysa daha 5 yıl öncesine kadar bu şehirde bu anlamda bir koleksiyon bulunmamakta idi. G ünümüzde hem ka yıtlara geçmiş olması adına müz-