Maddi Kültür

443 Geleneksel Tekstil Sanatları Örneğinde Geleneksel Bilgi ve Becerinin Aktarımı Üzerine Bir Değerlendirme Maddi Kültür sanatın yüzyıllar boyunca folklor (halk kültürü) biçiminde gelişmiş olması rastlantı değildir (2006: 364), (Şahin, 2016, 66). Araştırma Verileri: Çalışmada yer verdiğimiz Zonguldak örneğinde geleneksel ve yöreye ait işlemelerin ya- şatılması savından hareketle replika çalışmaları yapmaktadır. Geleneğin yaşatılması amacı ile yapıldığı ifade edilen bu üretim biçimlerinin doğrudan geleneksel yaşam biçiminin gereksinimi olarak geliştiği söylenemez. Zonguldak kent merkezinde uzun soluklu bir atölye çalışması olarak devam eden Zonguldak Yayla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin Yaşam Boyu Öğrenme Pro- jesi kapsamında açılan Nakış Atölyesine devam eden kadınlar, çeşitli nedenlere bağlı olarak bu kursa gelmektedir (Şahin, 2016, 66). Burada yaşatılan, geleneksel işleme teknikleri ve işlemenin ürün halidir. İşlentinin kullanım alanları ve kullanım şekilleri değişmiştir. Replikalar, işleme teknik- leri, renkler ve kompozisyon bakımından neredeyse asıl örneğin aynısı olarak üretildiğinden bir değer kazanmaktadır. Resim 1.2.3. Zonguldak işlemelerinden örnekler, 2016, Fotoğraf: Osman Şişman. Eskimiş ve yok olmaya çok yaklaşmış bir işlentinin kopyası yapılarak yeni bir yaşam alanına kavuşturulmaktadır. Bu işlemeler, nadiren çeyiz için, çoğunlukla hatıra eşya olmak üze- re yüksek değerden satışa sunmak amaçlı yapılmaktadırlar. İşlemeciliğin geleneksel haliyle ya- şamasına katkı sağladığı bir diğer alan ise bez dokumacılığıdır. Batı Karadeniz bölgesindeki köylerden el dokuma tezgâhlardan işleme için bez alan işlemeci kadınlar, bu üretim biçiminin yaşamasına olanak tanımaktadırlar.