Maddi Kültür

449 TATAR GELENEKLERİNDE HAVLU (PEŞKİR, SİLGİ) Doç. Dr. Fyaridya TAGİROVA Сөлге сугам , сөлге сугам , Сөлге сугам аклыкка , Кызыл башлы сөлгеләрем Йазсын бәхет - шатлыкка . Peşkir dokuyorum, peşkir dokuyorum, Peşkir dokuyorum hediyelik, Kırmızı başlı peşkirlerim Olsun mutluluğa. (Halk yırı) Giriş Tatar halkında peşkir dokuma sanatı eskiden beri çok yaygın olmuş ve XX yüzün başına kadar durmadan gelişmiştir ve bu sanatın en güzel örnekleri XIX-XX başı arasında icra edilmiştir. Bu dönemin sonunda birçok objektif sebeplerden dolayı, kentleşme, fabrik ürünlerinin tüketime geçmesi vb. evde dokuma çok azalmış. Buna kadar ise her evde dokuma tezgâhı varmış ve peşkirler bol bol dokunurmuş, çünkü Tatar halkının günlük yaşantısında ve tüm gelenek-görenek- lerinde önemli yer almış, yani insanın doğumundan ölümüne kadar hangi olay varsa, hepsinde kullanılmıştır. Peşkirin Nitelikleri Yöresinden, döneminden vb. koşullardan bağlı olarak peşkirin özellikleri çok değişiktir. Mesela, kullanım alanına göre formu ve ölçüleri farklı olur. Yüz silmek için kullanılan peşkir daha kısa, sofrada kullanılan daha dar ve uzun, özellikle ev süsü olarak yapılanlar da daha geniş dokunur. Süslemeler ve renklerde de aynısını görüyoruz. Günlük kullanım için daha basit, düz