Müzik, Oyun ve Eğlence- Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Çalışmaları

77 Türk Sinemasında Güldürü Filmi Kahramanının Durumu: Recep İvedik Örneği Müzik, Oyun ve Eğlence Çıkabilir” ilk yıllarında ana akım televizyon kanallarında değil izlenme oranı bakımından daha mütevazı olan, kaliteli içeriğe önem verdiğini belirten TV8’de yer bulmuştur. Bu durum, popüler kültürün her alanında olduğu gibi ticari televizyon yayınları açısından da doğaldır. Ticari radyo ve televizyonda risk, hep aynı karakterleri kullanan diziler yayınlamak yoluyla en aza indirgenir (Pekman & Tüzün, 2012, s. 12). Büyük izlenme oranına sahip televizyon kanalları arasında yay- gın olmayan, dolayısıyla risk oranı yüksek bir program olan “Dikkat Şahan Çıkabilir” başlangıçta özgün niteliğiyle kendisini ispat etmiştir. Kendisiyle ilgili risk faktörünü kârâ çevirmeyi başlayan program daha sonra ana akım bir televizyon kanalı olan ATV’ye transfer olmuştur. Tüm bu süreçte, programın beğenilen tipleri arasında öne çıkmaya başlayan Recep İvedik, sinema sektörünün de ilgisini çekmiştir. Bir dizi gö- rüşme ve ortaklık görüşmesinin ardından programdaki özgün niteliğini koruyabilen Recep İvedik filmi, popüler sinema sektörüne transfer olmuştur. Türkiye’deki komedi filmi kabullerinin dışında yer alması ile risk taşıyan yapım, televizyondaki tipin özelliklerini koruması ve yürütülen reklam kampanyası ile gişede büyük başarı elde etmiştir. Filmi yaklaşık 4.3 milyon kişi izlemiştir (Akıncı, 2008). Dünyadaki popüler sinema sektörü için de geçerli olan devam filmi gerçeği stüdyolar için daha az riskle başarının bir yoludur. 2015 yılında sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde en çok izlenen ilk on filmin sekiz tanesi yeniden çevrim ya da devam filmlerinden oluşmuştur (Bain, 2017, s. 15).Gişe başarısı Recep İvedik için başta reklam piyasası olmak üzere pek çok popüler kültür alanında kapıların açılmasını sağlamıştır. Bunun yanında, popüler kültürün ve sinemanın beğenileni koruma zorunluluğu bu kez Recep İvedik için de geçerli olmuştur. İlk filmin başarısı ikinci filmin gişesini olumlu etkileme olasılığını (Yong, Tie-Nan, & Xiang-Yang, 2013) arttığından; sektör, yeni filmler için kolaylıkla izin vermiştir. 2017 yılına kadar toplamda beş adet Recep İvedik filmi yapılmıştır. Recep İvedik tipi sayısı artan filmler ile birlikte tepkili, sinirli, şehirli orta sınıfla ve onun de- ğerleriyle kavgalı davranışlarıyla bir karaktere dönüşmeye başlamıştır. İlk filminde lüks bir turistik otelde yaşadıkları, ikinci filmde büyükannesinin baskısıyla orta sınıfa dahil olma çabasında yaşa- dıkları, üçüncü filmde orta sınıfın büyük sorunlarından olan depresyonu orta sınıf yöntemleriyle çözmede yaşadıkları, dördüncü filmde hem orta sınıf eğlencesi olan televizyon sektörü hem de orta sınıfın oluşturduğu güçlü ve güzel insan algısıyla kavgası en son filminde ise uluslararası spor dalındaki popüler kabuller üzerine bir mizah geliştirmiştir. Gişe başarısı çoğu birbiriyle ilişkili gibi gözüken bu konuların seçim süreci açısından fikir verse de yapımların olay örgülerin de in- celenmesine gerek vardır. 2. Recep İvedik Filmlerinin Ortak Yapısal Özelliklerinin Kahramanın Yolculuğu Bağlamında Değerlendirilmesi Popüler sinema ürünleri halkın yaygın kabullerini tekrar dolaşıma sokmaları ve yeniden üretmeleri ile sağladıkları kabulün devamlılığını sağlamaktadırlar. Bu noktada kültürel ve folklorik öğelerin kullanılması önemlidir. Her dönem ve ortama göre çeşitli özelliklerde kendini gösteren bu ürünler, ait olduğu milletin kültürünü birebir yansıtmış; toplumun ihtiyaç ve beklentilerine göre