Osmanlı Tarihi
101 Türk-Ġtalyan SavaĢı (Trablusgarb SavaĢı) (1911-1912): XIX. yüzyılın sonlarına doğru birliğini tamamlayan İtalya, Tunus’un Fransızlar, Mısır’ın İngilizler tarafından işgal edilmesinden sonra Trablusgarb’ı kaçırmamak için hareket geçti. Osmanlı Devleti’ne müracaatla Trablus ve Bingazi’de İtalyan hak ve menfaatlerine saygu gösterilmesini istediler. Osmanlı Devleti’nin bunu reddetmesi üzerine 1911 yılında buraya asker sevk ettiler. Aralarında Mustafa Kemal , Enver PaĢa gibi genç kurmay subayların da bulunduğu Trablusgarb müdafileri sayıca çok üstün İtalyanlar’ı kıyıda durdurmaya muvaffak oldular. Kara savaşlarında bir şey yapamayan İtalya, donanmasını Ege Denizi’ne göndererek buradaki On Ġki Ada ’yı işgal ettirdi. Antalya ve çevresini bombardıman ettirdi. Ancak bu sırada Balkan Savaşı’nın çıkması Osmanlı Devleti’ni zor durumda bırakmıştı. 1912 yılında İsviçre’de UĢi şehrinde imzalanan antlaşmayla Trablusgarb’ı tamamen, On İki Ada’yı ise Balkan Savaşı sonuna kadar geçici olarak İtalya’ya bıraktık. Balkan SavaĢı (1912-1913): Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan ve Karadağ devletleri Makedonya’da ıslahat yapılması için verdikleri ültimatomun Osmanlı Devleti’nin reddetmesi sonunda savaş açtılar (1912). Savaşın kötü idaresi, komutanlar arasındaki ikilik, Ġttihatçılar ’la, Hürriyet ve Ġtilâf taraftarları arasındaki parti kavgaları savaşta Osmanlı ordularının yenilmesine sebep verdi. Yunanlılar Yanya ve Selanik’i, Sırplar Manastır ve İşkodra taraflarını, Karadağlılar Yeni Pazar’ı ele geçirdiler. Bulgarlar Edirne’yi alarak Kırklareli ve Lüleburgaz savaşlarını da kazanarak Çatalca önlerine kadar ilerlediler. Durumdan faydalanarak Arnavutluk 1912 yılında bağımsızlığını ilân etti. İşbaşına gelen Kâmil PaĢa barış yaparak savaşa son verdi. Londra AntlaĢması ’yla Midye-Enez hattının batısında kalan topraklar Balkan devletlerine bırakıldı. Galip devletler toprakların paylaşılması meselesinden anlaşamayarak savaşa tutuştular. Böylece İkinci Balkan Savaşı başladı. Bulgarlar ile Sırplar arasında başlayan savaşta (1913) Romenler ve Yunanlılar Sırplar’ın tarafını tuttular. Osmanlı Devleti de bu durumdan faydalanarak Edirne’yi geri aldı. Yapılan BükreĢ AntlaĢması ’yla II. Balkan Savaşı’na son verilerek Osmanlı toprakları Balkan devletleri arasında paylaşıldı. Osmanlı Devleti de Bulgarlar ile Ġstanbul , Yunanlılar ile Atina antlaşmalarını yaparak barışı temin etti. Bu savaş sonunda bütün Makedonya, Doğu Rumeli, Kavala, Girit elimizden çıktığı gibi, geçici olarak terk edilen On İki Ada da tamamen İtalyanlar’a bırakıldı. Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Yıkılması Birinci Cihan SavaĢı (1914-1918) XIX. yüzyılın sonlarına doğru Avrupa devletleri siyasî ve ekonomik sebepler yüzünden iki büyük cepheye ayrılmışlardı. Bunlardan Almanya , Avusturya-Macaristan ve Ġtalya devletleri Üçlü Ġttifak Zümresi ’ni oluştururlarken, Fransa , Rusya ve Ġngiltere Üçlü Ġtilâf Zümresi ’ni meydana getirmişlerdi. Nihayet ufak bir kıvılcım dünya savaşının başlamasına sebep oldu. Avusturya Arşidükası’nın Saraybosna’da Sırplı bir öğrenci tarafından öldürülmesi, Avusturya’nın Sırbistan’a savaş açmasına sebep oldu. Sırbistan’ı koruyan Rusya Avusturya’ya, Avusturya’nın müttefiki Almanya Rusya’ya, Rusya’nın müttefikleri İngiltere ve Fransa Almanya’ya savaş açtılar. Bir süre tarafsız kalan Türkiye Almanya ile yaptığı bir anlaşma sonunda kendisini savaşın içinde buldu. İngiliz donanmasının önünden kaçan Goben ve Breslav ( Yavuz ve Midilli ) Çanakkale’yi geçerek İstanbul önlerine demirlemişlerdi. Bu gemilerin tarafımızdan satın alındığını ilân ettik. Türkiye’nin savaşa katılmasını istemeyen İtilâf Devletleri buna ses çıkarmadılar. Ancak bu gemilerin Alman amirallerinin idaresinde Karadeniz’e açılarak Rus limanlarını topa tutması üzerine Türkiye’ye savaş ilân ettiler (1914). Türk kuvvetleri başlıca şu cephelerde savaştı:
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NTU2NTE2