Osmanlı Tarihi

102 1. Filistin-Suriye Cephesi 2. Irak Cephesi 3. Kafkasya Cephesi 4. Çanakkale Cephesi 5. Galiçya Cephesi İngilizler Mısır’da harekete geçerek saldırıya geçtiler. Türk kuvvetleri Gazze’de İngilizler’i durdurmayı başardı. Bu cephede Araplar’ın ihanetleri sonunda Türk kuvvetleri yenik düştü. Basra Körfezi’nden taarruza geçen İngiliz kuvvetleri Kut’ül Amâre ’de kuşatılarak esir edildi. Ancak bundan faydalanılamadı. Bağdat ’ı ele geçiren İngilizler Musul yakınlarına kadar ilerlediler. Kafkas Cephesi’nde Rus kuvvetleri Erzurum , Bitlis , MuĢ yörelerine kadar ilerlediler. Kıyı şeridinde de yerli Rumlar’ın Pontus çeteleriyle işbirliği yaptılar. Ruslar’a karşı girişilen SarıkamıĢ taarruzunda başarılı olamadık. Ancak 1917 Komünist Ġhtilâli Rusya’da Çarlık rejimini devirdiği gibi Rusya’nın da savaştan çekilmesine sebep oldu. Zor durumda olan müttefiklerine yardım için Fransız ve İngiliz donanmalarının 18 Mart 1915 tarihinde Çanakkale ’yi aşmak istemeleri, burayı korumakla görevli Türk kuvvetlerinin başarısı ile sonuçlandı. Birçok zırhlısı batan veya yara alan düşman donanması geri çekildi. Bunun üzerine Gelibolu Yarımadası’na asker çıkararak Çanakkale’yi düşürmek istedilerse de Türkler burada büyük bir zafer kazandılar. Başta Mustafa Kemal PaĢa olmak üzere bölgeyi müdafaa eden Türk subay ve erleri müttefik ordularını çekilmeye zorladılar ve bunu başardılar. Ancak Osmanlı Devleti’nin müttefiki Almanya yenilmiş, Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan cepheleri çökmüştü. Bu yüzden İttifak Devletleri barış istemek zorunda kalmışlardı. Osmanlı Devleti de ateşkes imzalamak zorunda kaldı. Osmanlı Devleti’nin parçalanması demek olan Mondros AntlaĢması 30 Ekim 1918 tarihinde imzalandı. Mütarekeyi takiben, bazı maddelere dayanarak İtilâf Devletleri Osmanlı topraklarını işgal etmeye başladılar. Nihayet 10 Ağustos 1920 tarihinde Osmanlı Devleti’ne Sevr AntlaĢması imzalatılarak Türk topraklarını aralarında paylaştılar. Ancak bu antlaşma kâğıt üzerinde kalmaya mahkûm oldu. XIX. Yüzyılda Islahat Hareketleri II. Mahmud Devri Islahatı (1808-1839): II. Mahmud ’un ilk zamanlarında Sadrazam Alemdâr Mustafa PaĢa ’nın gayretleriyle yapılan bazı ıslahat hareketleri görülür. Bunlardan en önemlisi zaman zaman devletin başına büyük meseleleri yaratan ayânların (yerli derebeyleri), İstanbul’da toplanarak Alemdar’la anlaşmalarıdır. Tarihimizde bu olaya “Sened- i Ġttifak” denilmekte ve ilk defa hükümdar kendi gücü dışında bir gücün varlığını kabul etmiş oluyordu. Daha sonra Sekban-ı Cedit Ocağı ’nı kuran Alemdar Mustafa Paşa, lüzumsuz masrafları kıstı, Kalyoncu Ocağı’nı da kapattırdı. Alemdar Mustafa Paşa’nın öldürülmesinden sonra Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ortaları’ndan seçilen 50’şer kişi ile EĢkinci Ocağı denilen yeni bir askerî sınıf kurdu. Daha sonra isyana kalkan Yeniçeri Ocağı’nı 2 Haziran 1826 tarihinde ortadan kaldırarak, devletin başına uzun zamandan beri bela olan bu ocağın kaldırılması ile ıslahat hareketlerine hız verdi.