Osmanlı Tarihi

38 4. 2. 1. 7. Sultan II. Murad Devri (1421-1451) Anahtar Kelime: Osmanlı tarihi, Osmanlı devlet teşkilâtı, Osmanlı memleket yönetimi, Toprak yönetimi, Ordu teşkilâtı, Osmanlılar’da eğitim-öğretim, maliye, dil, edebiyat, sanat. Bursa’da tahta çıkan Sultan II. Murad , amcası şehzade Mustafa’nın mücadelesiyle karşılaştı. Edirne’ye giren Şehzade Mustafa burada hükümdarlığını ilân etmişti (1421). Mustafa Çelebi Anadolu’ya geçerek Bursa üzerine yürüdü. II. Murad ise Ulubat Suyu kenarında ordugâh kurmuştu. İki ordu Ulubat Suyu kenarında karşı karşıya geldiler. Sultan II. Murad safında çarpışan Mihaloğlu Mehmed Bey ’in Rumeli beyleri ve akıncılar üzerinde büyük etkisi vardı. Mihaloğlu’nun çabası Rumeli beylerinin Sultan Murad tarafına geçmesini sağladı. Şehzade Mustafa’nın müttefiki durumunda olan Aydınoğlu Cüneyd Bey de durumu öğrenerek ordugâhı terk edip kaçtı. Beylerine güvenemeyen Çelebi Mustafa taraftarlarını toplayarak kaçtı. Gelibolu önünde kuvvetleri II. Murad tarafından yenilen Mustafa Çelebi Eflak’a doğru kaçarken yakalanıp öldürüldü. Mustafa Çelebi meselesini kapatan Sultan II. Murad, Bizans’ın siyasî entrikalarına son vermek üzere İstanbul’u kuşattı. Bu kuşatma Osmanlılar’ın yaptığı altıncı kuşatmadır. Beşinci kuşatmayı Musa Çelebi yapmıştı. 1422 yılında başlayan kuşatma, II. Murad’ın 13 yaşındaki kardeşinin kandırılarak tahtı ele geçirmek istemesi yüzünden kaldırıldı. Bizans bir kere daha kurtulmuş oldu. ġehzade Mustafa ve taraftarları dağıtıldı. Yakalanan Şehzade boğularak idam edildi. Anadolu Olayları Taht değişikliğinden faydalanmak isteyen eski Anadolu beyleri beylikleri geri alabilmek için tekrar mücadeleye başlamışlardı. İlk olarak Candaroğulları üzerine yürüyen II. Murad bu beyliği tekrar egemenliği altına aldı (1423). 1425 yılında Menteşeoğulları, 1426 yılında Aydınoğulları Beyliği’ne son verdi. Karamanoğulları Beyliği üzerine yürüyen Sultan II. Murad, Karamanoğlu Mehmed Bey ’in ölümüyle başlayan kardeşler kavgasından istifade etti. Ġbrahim ’i Karamanoğulları Beyliği’nin başına geçirerek buna karşılık bütün Hamidili’ni ele geçirdi. Ancak Karamanoğlu İbrahim Bey, Sultan II. Murad’ın Rumeli’de bulunmasından faydalanarak bazı Hamidili topraklarını ele geçirmesi üzerine 1437 yılında Sultan, yeni bir Karaman seferine çıkmak zorunda kaldı. Bu sefer başta Konya olmak üzere birçok yeri geri aldı. Rumeli meselesi yüzünden Karamanoğlu İbrahim’in af talebi kabul edilerek, Hamidili dışındaki diğer Karaman toprakları O’na bırakılarak barış yapıldı. Rumeli Olayları, Varna ve Kosova Zaferleri Osmanlı ülkesindeki taht kavgasından faydalanan Venedikliler Selanik’i ele geçirmişlerdi. İçerdeki durumu düzelten Sultan II. Murad 1430 yılında Selanik’i geri aldı. Venedikliler barış yapmak zorunda kaldılar. Balkanlar’ın ve Orta Avrupa’nın en kuvvetli devleti olan Macarlar Sırp ve Eflak meselelerine karışıyor ve bu ülkelerdeki taht kavgalarından faydalanmak suretiyle Balkanlar’da egemen olmak istiyordu. Macar Kralı Sigismund’un ölümünden sonra süratle harekete geçen Türk kuvvetleri Belgrat dışında bütün Sırbistan’ı işgal ettiler. Eflak zor karşısında Türk hâkimiyetini kabul etmek zorunda kaldı (1440). Bu olaylar Türkler’e karşı yeni bir Haçlı