Osmanlı Tarihi

45 4. 2. 1. 8. Fatih Sultan Mehmed (1451-1481) Anahtar Kelime: Osmanlı tarihi, Osmanlı devlet teşkilâtı, Osmanlı memleket yönetimi, Toprak yönetimi, Ordu teşkilâtı, Osmanlılar’da eğitim-öğretim, maliye, dil, edebiyat, sanat. Ġstanbul’un Fethi (29 Mayıs 1453) İstanbul jeopolitik olarak önemli bir noktada bulunmakta idi. Boğaz’a hâkimdi. Rumeli ve Anadolu’ya hâkim Osmanlı Devleti bünyesinde bir çıbanbaşıydı. Osmanlı taht kavgalarında taraf tutuyor, Anadolu beylerini kışkırtıyor, Batı’da Haçlı seferlerinin hazırlanmasını teşvik ediyordu. İstanbul tarihte çeşitli milletler tarafından defalarca kuşatılmış ama alınamamıştı. Etrafının surlarla çevrili olması, ellerinde her yerde yanan Rum Ateşi (Grejuva) gibi bir silahın varlığı, ayrıca deniz tarafından her an yardım alabilmesi bu kuşatmaları sonuçsuz bırakmıştı. Edirne’de tahta çıkan Fatih Sultan Mehmed öncelikle İstanbul’un fethi meselesine eğildi. Surları yıkabilecek çapta büyük toplar döktürdü. Bu işte Muslihiddin , Saruca Sekban ve Macar Urban ’ın büyük faydaları oldu. Daha sonra Yıldırım Bayezid’in yaptırdığı Anadolu Hisarı (Güzelcehisar)’nın karşısında Rumeli Hisarı ’nı yaptırarak, Karadeniz’den gelen ticaret ve savaş gemilerini tamamen kontrole aldı. Daha sonra hazırladığı büyük bir orduyla hareket ederek İstanbul önlerine geldi. Türk donanması da Haliç tarafını tutarak denizden gelmesi ihtimal dâhilinde olan yardımları önlemekle görevlendirildi.1453 yılının Nisan başında başlayan kuşatma 29 Mayıs 1453 fetih gününe kadar sürdü. Bu arada bir kısım donanmayı Kasımpaşa sırtlarından Haliç’e indirten Fatih Sultan Mehmed, böylece fetih gününü oldukça yaklaştırmış oldu. Nihayet denizden ve karadan kuşatılan İstanbul 29 Mayıs 1453 günü Türkler tarafından alındı. İstanbul’un fethi ile 1000 yıldan beri devam eden Bizans İmparatorluğu ortadan kalktı. Ortaçağ sona erdi. İstanbul Yeni Türk İmparatorluğu’nun merkezi oldu. Bizans’ın fethi sırasında Bizans’tan kaçan bazı bilginler, yanlarında birçok eseri de götürmüşlerdi. Bunlar İtalya’ya yerleşerek Rönesans hareketinde büyük rol oynadılar. Rumeli’deki Fetihler 1454-1459 yıllarında Sırbistan’a yapılan üç sefer sonunda burası kesin olarak Osmanlı ülkesine katıldı. Sadrazam Mahmud PaĢa , Belgrat dışında bütün Sırbistan’ı ele geçirdi. Koron ve Modon dışında bütün Mora Yarımadası, Atina fethedilerek Türk topraklarına katıldı (1460). Eflak Beyi Vlad (Cellât veya Drakula olarak anılır), Hamza PaĢa komutasındaki bir Türk kuvvetini pusuya düşürerek, Türk askerlerini feci işkencelerle öldürtmüştü. Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmed Eflak seferine çıktı (1462). Vlad Macaristan’a kaçtı. Eflak, bağlı beylik hâline getirildi. Daha sonra birkaç seferden sonra Boğdan da bağlı beylik hâline getirildi (1476).