Paleolitik Çağ

ince uçlu, uzun formlu iki yüzeylilerin varlığıyla farlılaşır. Bu özgün alet tipiyle birlikte örneğin “yürek biçimli iki yüzeyliler” de görülebilir. Yongalı alt Paleolitik kültürler iki yüzeyli alet içermezler, buna karşılık iki yüzeyli alet içeren kültürlerde yonga üzerine yapılmış aletler, iki yüzeylilere eşlik ederler. Türkiye’de Paleolitik Çağ üzerinde çalışma yapan arkeologların sayısal azlığı nedeniyle bu coğrafya üzerinde araştırılacak daha pek çok alan bulunmaktadır. Buna karşın, alt Paleolitik’in yukarıda anılan endüstrilerinin hemen hemen tümünün, özellikle de Aşölyen’in çeşitli evrelerinin izlerini veren çok sayıda buluntu yerinin saptanmış olması, Anadolu’nun insanlık tarihinin başlangıç aşamasında ne denli ayrıcalıklı ve önemli bir coğrafya olduğunun kanıtıdır. Türkiye’deki alt Paleolitik merkezler, çoğunlukla açık hava merkezleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Mağara buluntusu olarak alt Paleolitik, bugün için yalnızca Antalya yakınındaki Karain mağarasında ve İstanbul yakınındaki Yarımburgaz mağarasında bulunmuştur. Böyle bir yerleşim stratejisi, alt Paleolitik boyunca Anadolu’da genellikle sıcak ve daha sonra serin-sıcak bir iklimin egemen olmasıyla bağıntılı olmalıdır. Resim 1: Tayasiyen yongalar.( Sağ: üst yüz; sol: alt yüz) Karain Mağarası. (Foto Metin Kartal)