Somut Olmayan Kültürel Mirasın Koruma Yaklaşımları Bağlamında Geleneksel El Sanatları

352 Abdullah CANSIZ T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleneksel Altıneller Festivali Somut Olmayan Kültürel Miras sözleşmesinin IV. Bölümünde somut olmayan kültürel mi- rasa yönelik farkındalığın arttırılması hakkında hükümler yer almaktadır. Yerel ve ulusal düzeyde farkındalığın arttırılması konusunda “Somut olmayan kültürel miras günleri ve yarışmalar, fes- tivaller ve gösterilerin yanı sıra somut olmayan kültürel miras konusunda seminerler, açık otu- rumla, çalıştaylar ve sempozyumlar düzenlemeyi desteklemesi” (SOKÜM Sözleşmesi, 73: 2011) ifadesi yer alır. Bu bağlamda somut olmayan kültürel mirasın korunmasına yönelik gerçekleştirilen önemli ve olumlu bir adım da Halk Kültürü Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığınca yürütülen “Gele- neksel Altıneller Festivali” ‘olduğu düşünülmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, Türkiye’de geleneksel el sanatlarının üretimi yoluyla geçimini sağlayan üretici/sanatkârın, maddî yönden desteklenme- si, yapmış oldukları çalışmaların devamını teşvik etmek bununla birlikte kültürel değerlerimizin korunması, yaşatılması, kuşaktan kuşağa aktarılması, üretimlerinin yaygınlaştırılması ve gelene- ği sürdüren sanatçıların tanıtılması ve desteklenmesi amacıyla 1998 yılında “Mahalli El Sanatları Sergileri” olarak düzenlediği festivalleri çeşitli vakıf ve belediyelerinde sağladığı katkılarla 2005 yılından bu yana “Geleneksel Altın Eller Festivali” adıyla yaşatmaya devam ettirmektedir. Düzenlenen bu festivaller; sanatçı ile devlet, yerel yönetimler ile halk buluşturularak kültü- rel ihtiyaçların karşılanmasına, kültürel çeşitliliğin korunmasına, kültürlerarası diyaloğun geliştiril- mesine katkı sağlamaktadır. Bakanlığımız iş birliği içerisinde düzenlenen bu festivallere katılacak kişiler Halk Kültürü Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığınca oluşturulan uzman komisyonlar tarafından belirlenmektedir. 2016 yılı sonu itibari ile Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıtlı 1252 sanatkârımız bulunmaktadır. Söz konusu komisyonlarda Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıtlı geleneksel el sanatları ustaları, illeri ve sanat dallarına göre incelenerek seçilmekle, festivallere katılmamış sanatçılara öncelik verilmektedir. Bunun dışında kadın, erkek ve bedensel engelli oranı da gö- zetilmektedir. Söz konusu festivallerde ahşap oyma, bakırcılık, çinicilik, sedef kakma, yemenicilik, eh- ram dokuma, gümüş işçiliği, ipek dokuma, yazmacılık, oltu taşı işlemeciliği, bastonculuk, ebru, semercilik, tesbih yapımı, cam üfleme, deri işlemeciliği, hat sanatı, minyatür, bez bebek gibi el sanatlarını icra eden geleneksel el sanatçıları davet edilerek, ürünlerini sergilemektedirler. Bu sanatların ustaları ve ürünleri halkın ziyaret edebileceği stantlarda yer almaktadır. Söz konusu festivallerde bugüne kadar geleneksel el sanatlarının farklı alanlarında uzmanlaşmış yak- laşık 800 sanatkârın katılımı sağlanmıştır.