Sözlü Kültürden Görsel Kültüre Nasreddin Hoca İmgesi- Akşehir Örneği
205 Sözlü Kültürden Görsel Kültüre Nasreddin Hoca İmgesi: Akşehir Örneği Genel Konular SONUÇ “Dünyayı farklı yerlerden yorumlamanın, yaşamı tersinden okumanın, eleştirel bakışın” sembolü (Özdemir, 2017, s. 256) ve Hoca’nın mizahının yapıtaşlarından birisi olan terslik imgesi, Akşehir’deki içerik üretiminin de ana kaynağını oluşturmaktadır. Heykel, hediyelik eşya, tabela gibi şehrin içine dağıtılmış bu içerikler Nasreddin Hoca’yı hatırlatma işlevini görmektedirler. An- cak bu içerik üretim örneklerine bakıldığında Hoca’nın mizahının ötesine geçemediği görülmekte- dir. Hoca’nın mizahının aynısını sunmak bir süre sonra bu mizahın klişeler arasına girmesine ne- den olabilir. Sözlü kültür ürünleri, zaten her aktarımda değişikliğe uğrayan bir yapıya sahiptir. Bu doğrultuda asıl mesele Nasreddin Hoca fıkrasını tekrar etmek değil, farklı bağlamlarda dönüşme- sini sağlamaktır. Dahası sözel yapıdan görsel yapıya içerikler arası aktarım fıkrayı anımsatırken bugünün bağlamı ve anlam dünyasından da yararlanarak güldürebilmelidir. Gelenek konusunda kaçınılması gereken önemli noktalardan biri de dondurma eğilimidir. Şahsiyeti belirginleştirmek ve ona dair unsurları yüceltmek, geleneği bir yere sabitleme, konumlandırma tehlikesini ortaya çıkartabilir. Yüceltilip, kutsallaştırılana eleştiri getirilemez ve dolayısıyla yaratıcılıkla birlikte ileriye taşınamaz hale gelebilir. Sözlü mizahın yapısı temelinde eleştirelliği, sorgulamayı ve yaratıcılığı barındırmaktadır. Nasreddin Hoca mizahının da bugünlere gelebilmesini sağlayan hamurundaki eleştirellik ve yaratıcılıktır. Sonuç olarak Nebi Özdemir’in de belirttiği gibi “Nasreddin Hoca kendi mizah zamanında yaşar”.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4MTgx