Türk Halk Kültürü Bağlamında Sosyal Medya

45 Türk Halk Kültürü Bağlamında Sosyal Medyanın Etiketleri ve Bunların Olumsuz Kullanımına Dair Bir Deneme Genel Konular cuk masalları, öyküler, sesli kitaplar ve dinî hikâyelere ait içeriklerin yanında erotik hikâyelere ait içerikler de kullanıcının karşısına çıkmaktadır. Sesli hikâyeler veya radyo tiyatrosu dinlemek isteyen bir kullanıcı, hikâye ödevi için ödev arayan bir öğrenci veyahut bir araştırmacı doğrudan bu içeriklerin görselleriyle ve başlıklarıyla muhatap olmak durumunda kalmaktadır. Türk toplumu- nun kültürel belleğinde olmayan kimi kavramlara bilinçsizce ve anlık olarak erişilmesinin bugün basında çokça yer alan cinayet, kavga, taciz vb. olayların bilinçaltı sebeplerini açıklayabileceğini öngörebiliriz. 2016 yılından sonra adından çok fazla söz ettiren “youtuber” akımı da sosyal medyadaki kültürel olgular açısından önemli bir konudur. Ergen sıfatını kazanmamış çocuklar bile bu ortam- da “youtuber” olmaya çalışmaktadır. Yasaya göre sosyal medya ortamlarına 13 yaş altındaki kullanıcılar üye olamazlar. Bu tutumdan ebeveynlerin günlük hayatın yorgunluklarından dolayı çocuklarıyla ilgilenmek yerine onların ellerine tutuşturdukları tablet ve telefonların denetimlerini gerektiği gibi yapmadıklarını düşünebiliriz. Kimi bilinen ve ünlü “youtuber”lar bu ortamda bilgisa- yar, çevrimiçi vb. oyunlar oynarken küfür edip gereksiz hırs ve idealler peşinde gençleri yönlendi- rebilmekte ve onların “fenomenleri” haline gelebilmektedirler. Esasında bu durumun bir sakıncası yoktur öte yandan pedagojik herhangi bir eğitime sahip olmayan bu gençlerin içeriklerinin herhan- gi bir kontrol mekanizması da bulunmamaktadır. Türk gençliğinin eğitimine bunca yatırım yapıp kültür hayatlarını zenginleştirmeye milyar dolarlarca para harcanırken tek bir video, 5 milyon kullanıcı tarafından izlenerek kitleleri etkisi altına alabilmektedir. Bu noktada belirtmek istediğimiz şey “Youtube” kanallarının yasaklanması değil; içeriği videoya dönüştüren kişi veya kullanıcılarla içerik yönetimiyle ilgili işbirliği ve ortak çalışmaların yapılmasıdır. Bir diğer sosyal medya organı olarak değerlendirebileceğimiz Wattpad 32 kullanıcıların hikâye, roman, deneme, öykü ve şiir yazabildikleri ve bunları diğer kullanıcılarla paylaşarak okun- mayı ve popülerleşmeyi temel aldıkları bir sosyal medya sitesidir. Son dönemlerde Wattpad’de en çok okunan ve başarılı bulunan gençlik romanları çeşitli yayın evleri tarafından kitaplaştırılmıştır. Wattpad’ın amacı olumlu gibi karşılansa da içerik yönünden incelenmediği de açıktır. Wattpad’de herhangi bir kural yoktur. Wattpad, kullanıcılarına Türkçe yazım kurallarını dayatmaz. Bu nedenle hem yazar hem de okuyucu açısından Türkçe yazı ve imlâ sisteminin geleceği şüpheli görülme- lidir. Karauğuz (2016: 609- 610) Wattpad’de yazılan romanları şu şekilde değerlendirmektedir: “Sitedeki hikâyelerde herhangi bir şekilde imla kuralına riayet etmek zorunda değil yazar. Hatta Wattpad romanlarının karakteristik özelliği de bu. Herhangi bir kural yok. Hikâyelerde bah- sedilen hayatlar da hiçbir şekilde belli bir kural içerisinde yaşanmıyor. Uçlarda yaşanan, daha ütopik hayatların anlatıldığı, âşık olunan kadınların prenses, erkeklerinse birer prens olduğu bir dünya var hemen hemen her romanda. Lisede okumasına rağmen partiler düzenleyen, uyuştu- rucu maddeler kullanan ama karizmasından bir şey kaybetmeyen erkekler, okulun en havalı ve gözde kızlarının olduğu lise hayatı ilk başta göze çarpan temalar.” Wattpad’de yazılan hikâye ve romanların sadece başlıkları dahi Karauğuz’un ifadelerine destek vermeye yeter niteliktedir: Çoğu aşk ve erotik tarzda yazılan “Abimin Aşkı, Sevgilimle Bir Yaz Gecesi, Yeni Kıza Ne Yapalım, Tutkulu Sapık” gibi örnekler çoğu genç kullanıcılar tarafından yazılan ve hatta “Genç Kız Edebiyatı” kategorisinde üretilen içeriklerdir. Ayrıca Wattpad, interne- 32  “Watpadd”, https://www.wattpad.com/?locale=tr_TR, E.T. 21.12.2017.