Türk Dünyası Halk Çalgıları Orkestraları

293 TÜRK DÜNYASI HALK ÇALGILARI ORKESTRALARI Doç. Dr. Timur VURAL 1 Giriş Müzik bir toplumun kimliğinin taşınmasında, melodileri, çalgıları, şarkı sözleri, icra edildiği ortamlar ve topluluklar olarak kıymetli bir yere sahiptir. Bu bileşenler sayesinde müzik, toplumun tanımlanmasında, karakter özelliklerin seçilmesinde belirgin bir rol oynamaktadır. Bu bileşenler- den olan halk çalgıları orkestraları, Türk dünyasında ve akraba topluluklarda farklı kadrolar ve icra şekilleri ile yaşatılmaktadır. Özellikle Orta Asya’da halk çalgıları orkestraları kendilerine has tınılarıyla dikkat çekmektedir. Orta Asya halk çalgıları orkestraların günümüzdeki durumlarının tespitlerine yönelik kap- sayıcı bir araştırma, yapılan kaynak taramasında tespit edilememiştir. Bu sebep ile bu durum tespitinin yapılması araştırmaya ayrıca bir önem katmaktadır. Bu araştırma kapsamında 2017 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında Rusya Federasyonuna bağlı olan Saha, Tuva ve Hakasya Özerk Cumhuriyetlerinde yaptığımız alan çalışmaları sırasında, halk çalgıları orkestralarına yönelik ve- riler toplanmıştır. Türk dünyası ve akraba topluluklarda büyük ağırlıkları olan Kazakistan, Azer- baycan, Kırgızistan ve Moğolistan halk çalgıları orkestralarına ait tespitler ise kaynak taraması verilerine dayalı olarak sergilenmiştir. 1 Doçent Doktor, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı, Türk Müziği Bölümü Öğretim Üyesi, trvural@yahoo.com