Türk Halk Edebiyatı

426 Prof. Dr. Fikret TÜRKMEN T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı kadar nasıl zengin olduğunu sorar. Arkadaşı: -Bir fal makinası aldım. Kadınlar gelip üzerindeki bir yere elini koyuyor. Ma- kine da falına bakıyor. Her fal bakmanın fiyatı bir dolar. Akşama kadar kadınlar kuyruğa giriyor, der. Arkadaşı bu makinadan kendisine de bir tane bulmasını rica eder. Arkadaşı “Olur, ama sen bu işi buralarda yapmayacaksın.” der ve arkadaşına da fal bakan makinadan bir tane yaptırır. Aradan bir yıl geçer, bu sefer de arkadaşı trilyoner olur. Şaşırma sırası ilk zengin olandadır. Arkadaşına bu işi nasıl becerdiğini sorunca, arkadaşı: -Senin makinaya bir parça ekledim. Kadınlar bir dolar verip elini koyarak falına baktırıyor. Ancak beş dolar atmadan elini kurtaramıyor, der. Anlattığım bu fıkralardaki olayların hepsi katmerlenmiş mizah unsuru ihtiva etmektedir. Katmerli fıkralardaki komik unsur güçlendirilmekte, verilmek istenen mesaj aynı olay devam etti- rilerek verilmektedir. Bu fıkralar normal (basit, sade) fıkralara göre biraz daha uzundur. Ayrıca her kademede fıkra mutlaka diyalog şeklinde konuşmalarla ilerlemektedir. Bu durum epik kanunlara da uygun- dur. KAYNAKÇA: • Bergson, Henry, Gülme-Komiğin Anlamı Üzerinde Deneme. Çev: Ord. Prof. Dr. M. Şekip Tunç. MEB Yayını, İstanbul, 1997. • Büyük Türk Sözlüğü, Hayat Yayınları, Tarihsiz, İstanbul. • Morreal, John. Gülmeyi Ciddiye Almak. Çev: Kubilay Arseven-Şenay Soyer. Iris Yayınları, İstanbul, 1997. • Rozenthal, Franz. Erken İslamda Mizah. Çev: Prof. Dr. Ahmet Arslan. Iris Yayınları, İstanbul, 1997. • Türkmen, Fikret. Mizah Teorileri ve Mizah Tipleri. Ders Notları, TDAE, İzmir, 2017. • Usta, Çiğdem. Mizah Dilinin Gizemi. Akçağ Yayınları, Ankara, 2005.