Türk Halk Edebiyatı

65 ATASÖZLERİNDE KADIN ALGISI Yrd. Doç. Dr. Uğur BAŞARAN 1 Giriş Atasözleri, içinden çıktıkları toplumların yüzyıllar hatta bin yıllar içinde birlikte inşa ettik- leri ortak düşünce dünyalarını yansıtan birer ayna gibidirler (Başaran, 2013: 758). Bu bakımdan atasözleri, milletlerin kolektif bilinçaltı ve reaksiyonları üzerine çalışma yapan halkbilimciler ve sosyologlar için son derece önemli materyallerdir. Bu çalışmanın konusunu, kadınların toplumdaki statülerinin atasözleri yordamıyla oku- narak gün ışığına çıkarılması teşkil etmektedir. Çalışmada yer alan atasözlerinin büyük bir kıs- mı Mineke Schipper’in Erkek Acı Çeker Kadının Ruhu Duymaz (Schipper, 2010) adını taşıyan önemli eserinden elde edilmiştir. Aşağıda, farklı milletlere, dinlere, kültürlere, coğrafyalara ait ka- dınlarla ilgili 100 atasözü metni yer almaktadır. Her bir atasözünden sonra o atasözünün nereden derlendiği de gösterilmiştir. Değerlendirmeler, söz konusu atasözlerinden sonra ayrıca yapılacak- tır. Kadınla ilgili aşağıda yer alan 100 atasözünün toplumsal algıyla alakalı bir fikir verebile- ceği düşünülmüştür. Aşağıda verilen metinlerle anlam paralelliği gösteren ve burada yer almayan çok sayıda farklı atasözünün mevcut olduğunu da belirtmek gerekir. 1 Cumhuriyet Üniversitesi Türk Halk Bilimi Bölümü.