Türk Halk Anlatmalarındaki Karakterlerin Cinsiyetleri ve Olumsuz Kadın Karakterler Hakkında Tespitler

159 Türk Halk Anlatmalarındaki Karakterlerin Cinsiyetleri ve Olumsuz Kadın Karakterler Hakkında Tespitler Türk Halk Edebiyatı ve Gagavuz Yeri gibi bazı bölgelerinde bazı halk hikâyeleri masal tarzında anlatılır. Dolayısıyla bu bölgelerde anlatılan halk hikâyelerinin icra ortamlarını, halk hikâyesi anlatım ortamının erkek ağırlıklı olduğu genellemesine dâhil edemeyiz. Yine de halk hikâyelerinin erkekler tarafından ve erkeklerin bulunduğu ortamlarda icra edildiği varsayımı oldukça güçlüdür. Bu durum, halk hikâ- yelerindeki karakterlerin ağırlıklı olarak erkekler olması sonucunu doğurmuştur. Fakat destanlara nispeten, halk hikâyelerindeki kadın karakterlerin sayısı da oldukça fazladır. Bunun sebebi ise, halk hikâyelerinde işlenen konudur. Halk hikâyelerinin konusu aşktır. Aşkın varlık sebebi ise kadın ile erkeğin birbirine duy- duğu ilgidir. Bu durum, kadının da erkek kadar hikâyelerde yer alması sonucunu doğurmuştur. Bunun yanı sıra, halk hikâyelerindeki aşk konusu, beraberinde “evlilik” temasını getirmiştir. Türk toplum yapısında evlilik kurumu, yalnızca karşı cinsten iki bireyin birbirini sevmesi ve bir arada yaşama isteğiyle oluşmaz. Aileler de evlilik kurumunun tesisinde söz sahibidir. Evlenecek kişilerin annelerinin de halk hikâyelerinde yer alması, hikâyelerde kadın karakter kullanımını arttırmıştır. Dolayısıyla, halk hikâyelerinde işlenen konular, hikâyelerdeki kadın ve erkek karakter kullanımı- nın oranını birbirine yaklaştırmıştır. Hikâyelerdeki erkek karakterlerin oranı fazla olsa da, kadın karakterlerin oranı, destanlara nispeten yükselmiştir. Bu bilgilerin ışığında tabloyu genel olarak değerlendirecek olursak; halk hikâyelerindeki olumsuz karakterlerin cinsiyet dağılımında erkek karakterlerin yüksek bir orana sahip olması, halk hikâyelerinin icra ortamı ve konusuyla ilişkilidir. Bağlam özellikleri halk hikâyelerindeki erkek karakterlerin ön plana çıkması sonucunu doğursa da halk hikâyelerinde aşk konusunun işlenme- si, kadın karakterlerin kullanım oranını yükseltmiştir. Bu oranları bütüncül olarak değerlendirdiğimizde olumsuz kadın karakterlerin kullanım oranlarının mitlerden halk hikâyelerine doğru bir artış grafiği çizdiğini görürüz. Aslında bu bilgi, olumsuz kadın karakterlerin hangi tip kategorilerinde yoğun olarak kullanıldığı hakkında ipucu da vermektedir; çünkü kadın karakterlerin Türk halk anlatmalarında düşük bir oranla temsil edilmesi ile olumsuz kadın karakterlerin tip kategorilerine göre dağılımı arasında bir paralellik vardır. Bu husustaki değerlendirmelerimize geçmeden önce, Türk mit destan ve halk hikâyelerindeki olum- suz kadın karakterlerin tiplere göre dağılımını bir tabloyla gösterebiliriz: EKLER: Düşman 12% Hain 14% Hilekar 41% Masum Aptal 8% Rakip 8% Zalim ebeveyn 17% Mit, Destan ve Halk Hikâyelerinde Olumsuz Kadın Karakterlerin Tiplere Göre Genel Dağılımı Destanlardaki Hain Tipin Cinsiyete Göre Yüzdelik Dağılımı