Türklerin Yaratılış Destanı ile İslamî Kaynaklardaki Müşterekliklere Sentezi Bir Yaklaşım

214 Dr. Doğan KAYA T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı “Allah’a and olsun ki biz senden önceki ümmetlere de peygamber göndermişizdir…” (Nahl 16/63) “Kendilerine apaçık anlatabilsin diye, her peygamberi kendi milletinin diliyle gönderdik. Allah dilediğini saptırır ve dilediğini de doğru yola eriştirir; güçlü olan, Hâkim olan O’dur.” (İbrahim, 4) Bu ayetlerden hareket edecek olursak bilinmeyen bir devirde Allah, Türklere de bir pey- gamber göndermiştir. Gönderilen peygamber diğer peygamberler gibi aynı tavır içinde olmuş, insanlara aynı bilgileri aktarmıştır. İslâm inancında olduğu gibi Altay Türklerinin Yaratılış mitindeki tek tanrı inancı, evrenin yaratılışı, insanın yaratılışı, şeytan, melek, cennet ve cehennem unsurlarının yer alması bununla izah edilebilir. Çağlar içinde ve farklı coğrafyalarda bu bilgiler kısmen değişmiş, varyantlaşmış ve ilk bilgilerin bakiyesi olarak XIX. yüzyıla kadar ulaşmıştır. KAYNAKÇA • Aça, Mehmet, Türk Halk Edebiyatının El Kitabı, Ankara, Grafiker Yayınevi, 2014. • Akgül Hüseyin, İman ve İbadetler, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2008. • Banarlı, Nihat Sami, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 2004. • Elaide, Mircea, (Çev. Sema Rıfat), Mitlerin Özellikleri, İstanbul: Simavi Yayınları, 1993. • Ercilasun, A. Bican, Büyük Türk Klasikleri, C. I, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2004. • Hamdi Yazır, Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali, (Sadeleştirenler, Yakup Çiçek-Necat Kahraman), Temel Neşriyat, İstanbul, 2000, • Harva, Uno, Altay Panteonu-Mitler, Ritüeller, İnançlar ve Tanrılar, Ofis Yayın Matbaacılık, İstanbul, 2015. • İnan, Abdülkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm- Materyaller Araştırmalar, TTK Yay. Ankara, 1986. • Karakurt, Deniz, Türk Söylence Sözlüğü , e-kitap, 2011 • Kur’an-ı Kerim Meali, Diyanet İşleri Meali, • www.kuranmeali.org • Ögel, Bahaeddin, Türk Mitolojisi, C. I , Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2010. • Radloff, Wilhelm , Sibirya’dan Seçmeler , (Çev. Ahmet temir), İstanbul, 1976. • Sepetçioğlu, M. Necati, Karşılaştırmalı Türk Destanları, Toker Yay., İstanbul: İrfan Yayınevi, 1998. • Tanyu, Hikmet, Türklerde Tek Tanrı İnancı, s. 43-44.