Türk Sözlü Şiir Sanatında Kadın Yaratıcılığının Arketipleri

278 Doç. Dr. Behiye KÖKSEL T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı sayıda kadın sanatkâr tespit edilmiştir. Tespit ettiğimiz bacı ve ana mahlaslı kadın halk şairleri şunlardır: Adeviye Anabacı, (Özmen, 1998),Ârife Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998),Arzu Bacı, Arzu Yiğit, (Ekmekçi, 2006),Aslı Bacı, Münevver Tolun (Manya, 1983, Halıcı, 1992),Âşık Bacı, Nevcihan Özmerih (Özmen, 1998, Halıcı, 1992),Ayşe Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998),Âşık Azme Bacı, (Manya, 1983),Âşık Nevruz Bacı, (Yardımcı, 2004),Derdimend Ana, (Kaya,2009),- Fevziye Bacı, (Taşlıova, 2009),Güllüşah Bacı, (Manya, 1983),Gülsüm Bacı, (Özmen, 1998),Gü- zide Ana, (Özmen, 1998),Âşık Hüsne Bacı, (Manya, 1983),Hayriye Bacı, (Özmen, 1998),Hüsni- ye Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998,İkbal Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998), Mümine Bacı, (Manya, 1983),Münire Bacı, (Özmen, 1998),Naciye Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998),Nafia Bacı, (Manya, 1983),Neslihan Bacı, (Kaya,2009,Nevcivan Bacı, (Manya, 1983),Sakine Bacı, (Özmen, 1998),Sinem Bacı, (Köksel,2012),Şahsenem Bacı (Özmen, 1998, Halıcı, 199,Şehribanu Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998),Şeref Bacı, (Manya, 1983, Özmen, 1998),Emiş Bacı, (Manya, 1983),Useyle Bacı, (Manya, 1983),Teberik Bacı, (Turan, 2011),Yeter Ana, (Turan, 2011),Zehra Bacı, (Manya, 1983),Zeynep Bacı, (Manya, 1983) ,Zöhre Ana. 12 Bacı mahlaslı olmayan bazı kadın âşıklar da zaman zaman şiirlerinde adlarına bacı sözü- nü eklemişlerdir. 1956 yılında Eskişehir ili Alpu ilçesi Sarıkavak köyünde dünyaya gelmiş ve Alevi çevrelerinden yetişmiş olan Telli Suna şiirlerinde Suna, Suna Gölpek ve Suna Bacı mahlaslarını kullanmaktadır. Suna Bacı mahlasının geçtiği şiirlerden birkaç örnek aşağıda verilmektedir. Âşık, Suna Bacı’nın ilk mahlası olduğunu daha sonra ise Telli Suna mahlasıyla söylemeye başladığını belirtir. 13 Suna Bacı sazın ile sözünde Hak sevgisi yüceldikçe gözünde, Bu yollarda can vermek var özünde, Deseler de ben bu yoldan ayrılmam. 14 1943 yılında Sarıkamış’ın Boyalı köyünde dünyaya gelmiş ve Alevi çevrelerden yetişmiş olan olan Şahsenem Akkaş şiirlerinde Şahsenem mahlasını kullanmakla beraber çoğunlukla Şahsenenm Bacı’yı kullanmaktadır: Şahsenem Bacı›da bitmiyor çile, Gözüm yaşı döndü yağmura, sele, Gönül birgün vurur kendini çöle, Alır Musa gibi Tûr’a götürür. 15 12  İsmail Özmen, Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi, Ank., 1998, Kültür Bakanlığı Yay. 13  Telli Suna ile görüşme, 28.05 2011, Körfez, Kocaeli 14  Telli Gölpek, Özleyiş, Eskişehir, 1997, s.83 15  Şahsenem Bacı, Haykırış, İstanbul, 2010, s.261, Babil Yay.