­ BEDESTEN | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

BEDESTEN - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı BEDESTEN
Envanter No 03.00.0/1.3
Harita No AFYON 19 K-Ia 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Sinan Halife Mahallesi
Adres Sinan Halife Mah. Köprübaşı Cad. MERKEZ/AFYONKARAHİSAR
Pafta Yok
Ada 458-648-65
Parsel Çok Parsel
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Hacı Bekir (Tiryaki)
Yapım Tarihi 1914
Yapan Fransız Mimar Ermeni Usta (?)
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe Var (Tarih Olarak)
Vakfiye Var (Tarih Olarak)
Genel Tanım Şehrin en işlek yerinde olup doğusunda yeşil alan göbekli bir boşluk güneyinde köprü başı cad. kuzeyinde Kapanhan cadde ve sokak, batısında kapanhan köprü başı cad. olmak üzere dört yönden açık ve sokakla çevrilidir. Güneyde ara girişi vardır. İçinde yollar olup bu yollarda dışarıya açılmaktadır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu
Taşıyıcı Yapı
Üst Yapı
Dış Yapı
Süsleme Elemanları
Rutubet
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Yok
Ayrıntılı Tanımı Kuzey kenarı düzgün olmayan yaklaşık dörtgen kesitli, kagir bir yapıdır. Kuzeydeki parseli iki katlı olup öteki parseller tek katlıdır (Sonradan sokak boyu dükkânları da çok katlı yapılmışlardır). Yine kuzey parsellerde eğimli alana yapılmış olması nedeniyle tuğla tonozlu alt kat odaları vardır ve depo olarak kullanılır. Yapı, güneyde bir, doğuda iki, batıda üç olmak üzere altı kapısı vardır. Kapılar, iç yollarla birbirine bağlantılıdır. Yolların her iki yanları dükkân dizilidir. Güney-kuzey doğrultulu yoluna güney kapı ile girilir ki bu kapı taç kapı durumundadır. 1. kat odaları güney ve batıya doğru uzanır ve ayrı iki kapı ile girilir. Güney kapısı: Yuvarlak kemerli girişlidir. Kemer içi üstte parmaklıklı altta ise altı dikey kırma bölümlü demir kapılıdır. Üzerindeki bitkisel kabartmalarla da yatay bölümlere ayrılmıştır. Dört ayaklı olup her iki yan bölüm dükkânlara ait camekândır. Camekânlar üzerindeki dördüllerde ortası çinili yuvarlak göbekler vardır. Çinilerden doğudakinde ya hafız 1332, batıdakinde ise Maşallah 1 Mart 1330 (Rumi) yazılıdır (14 Mart 1914). Doğu-batı yönünde birbirine bağlantılı iki yol vardır. Doğu kapıları birbirine benzemekte olup dörtgen açıklıklıdır. Ayaklar ve atkı büyük kesme taştandır. Atkı üstünde tuğla büyüklüğünde kesme taşlardan yapılmış üstü üçgen biçimli bir alınlık vardır ve ortasında kenarlı kertikli baklava biçimi içerlek yüzey yapılmıştır. Doğu kapılardan güneyde olanın önüne ahşap çatılı sundurma eklenmiştir. Kuzey kapı ile yarım yola girilir bu yol güney- kuzey doğrultulu yola kadar uzanır. Güney-kuzey doğrultulu yol doğu-batı doğrultulu yolları kesmektedir. Yolların üzeri demir doğramalı üçgen çatılı ve telli çamla kaplıdır. Dükkânlar kesme taş yükselti üzerinde olup ayaklarla birbirinden ayrılmışlardır. Ayaklarda kesme taşlardan yapılmışlardır. Altlık ve başlık taşları vardır. Ayaklar üzerinde yine kesme taştan yapılma atkılar ve çıkma saçaklar yapılmıştır. Kuzey kesimdeki üst kat yapısı moloz taş duvarlıdır ve pencere söveleri ile kenarlar kesme taştandır. Dükkânlar iç yollar boyunca yan yana karşılıklı ve artarda olarak; dışarıda ise yan yana dizilmişlerdir. Dış kesimdekiler zamanla yenilenmiş, eklenmiş ve çok katlı olabilmişlerdir. Bedestenin şimdiki bulunduğu yerde Rüstem Paşa Bedesteni olduğu söyleniyor. Mimar Sinan tarafından yapıldığı belirtilen bu Bedesten H. 957-960 (1550-1553) yılları arasında yapılmış olup altı kubbeli, ortada iki mermer direkli dört kapılı ve on pencerelidir. Bu Bedestenin yeri ve kalıntıları H. 1080 (M. 1670) yılında 500 Kuruş'a Mimar Musa Beşe'ye satılmış ve yıkılmasına izin verilmiş olduğu belirtiliyor. Bu bedestene ait kapı kalıntısının kaldığı belirtiliyorsa da dükkânlar nedeniyle görülememiştir.
Su YOK
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Bedesten
Bugünkü Kullanımı Bedesten
Önerilen Kullanım Bedesten
Tescil Kararı EKTVKBK,5,30.09.2004-TKTVKBK,8,28.03.1986-TKTVABK,249,20.07.1984-TKTVBK,30,25.04.1986
Yayın Dizini Kemal Turfan; Özel notlarından
Ekler Rapor, Fotoğraf, Harita
Revizyon Yok
Görüntülenme Sayısı : 3613    Eklenme Tarihi : 30 Mayıs 2013 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 30 Mayıs 2013 Perşembe