KALE MESCİDİ KALINTISI - Afyonkarahisar
KALE MESCİDİ KALINTISI
KALE MESCİDİ KALINTISI
Kimlik
Adı |
KALE MESCİDİ KALINTISI |
Envanter No |
03-00-0/1.0 |
Harita No |
19 K-Ia 1/1000 |
Mah. Köy - Mevkii |
Kale Mahallesi |
Adres |
Kale Mahallesi
Merkez /Afyonkarahisar |
Pafta |
57 |
Ada |
515 |
Parsel |
7 |
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal |
1 |
Koruma Derecesi - Çevresel |
|
Koruma Derecesi - Aykırı |
|
Bugünkü Sahibi |
|
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
Diğer Özellikler
Yaptıran |
Karamanoğlu Yusuf Bey |
Yapım Tarihi |
H.663 (M.1264) |
Yapan |
- |
Kültür Dönemi |
Selçuklu |
Kitabe |
Var (Yukarı Pazar Camiinde) |
Vakfiye |
Var (Yukarı Pazar Camiinde) |
Genel Tanım |
Evler arasında kalmış, üst yapısı ve güney duvarı tümüyle yıkılmış bir yıkıntıdır. Kuzey batı köşede 11 nolu ev olup eve ait birde küçük odacık vardır. Bu odacık mescidin giriş kapısı önüne yapılmıştır. Güney ve batı yanı boşluk olup doğu yanına bitişik bir yapı vardır. Ayrıca kuzey batı köşeye bahçe duvarı bitiştirilmiştir. Kalenin güney eteğinde ve çıkış yolunun 100 m. kadar doğusundadır. |
Kullanım Durumu
Koruma Durumu |
C |
Taşıyıcı Yapı |
C |
Üst Yapı |
C |
Dış Yapı |
C |
Süsleme Elemanları |
C |
Rutubet |
C |
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar |
- |
Ayrıntılı Tanımı |
Düzensiz moloz taş örgü duvar üzerinde tuğla örgü olup, yüksekliği kesin bilinmemektedir. Taban, döküntü ve yıkıntı nedeniyle dolmustur ve özelliği belirsizdir. Duvarda yaklaşık olarak 2m. taş, 0,50 # 1.50m. tuğla örgü yükseklik kalmıştır. İç yüzey birkaç kat kireç sıvalıdır. Tuğla örgü içten üç basamak olarak yükselir ve üst basamakta yan yana altı dikey boşluk vardır. Bu boşluklara belki hatılları konmuştu. Boşluklar arası kirpi burnu tuğla örgülüdür.
Yaklaşık dördül (kare) kesitlidir (6,70 x 60m). Girişi kuzeydendir. Yuvarlak kemerli olup dış yüzeyde düzenli kesme taş kaburgası belirgindir. Güney duvarı ve üst örtüsü yıkıktır.
Yapıyı, Karamanoğlu Yusuf Bey yaptırmıştır. Bununla ilgili yazıt Yukarı Pazar Camiindeki eski tarihli yazıt olmalıdır. Bu yazıt, Yukarı Pazar Camiine ait olduğu gerekçesiyle, bu camiin yapım yazıtı olarak belirlenmişti. Süleyman Gönçer’le yaptığımız özel konuşmalar sonucu bu yazıtın, Yukarı Pazar Caminin olmayıp Kale mescidiyle ilgili olduğu savı benimsenmiştir. Her ne kadar Süleyman Gönçer’de Afyon İli Tarihi I. Cilt S. 280 vd da Yukarı Pazar yapım yazıtı olarak vermişse de bunu çıkmak üzere olan II. Cildinde düzelteceğini belirtmiştir. S. Gönçer e göre;
Karamanoğlu Yusuf Bey Kalede tutsak olup tutsaklığı biter bitmez mescit yaptırmıştır. Bu nedenle yapılacak mescit kale içinde olmalıdır. Bu günkü Kale mescit yıkıntıları o günün surları içinde Yukarı Pazar Camii ise dışında kalıyordu.
Yıkılan kale içinde mescit de yıkılmış, yazıtı ise adının yaşaması için en yakın camii olan Yukarı Pazar Camiine taşınarak yerleştirilmiş olmalıdır.
Yazıt;
Selçuklu devrine ait 4 satırlık arapça kitabe şöyledir.
1- Kale-nebi sallallahü aleyh ve alihi
2- Men gada ilel mescid veraha ağdellah Leh- cenneti küllema gada evraha
3- Mezzelen minel-cenneti küllema yada ervaha
4- Bena hazel Mescit Yusuf bin karaman sene selase ve sittine ve sittemie
Kitabenin ilk üç satırı hadis olup, son satırına göre Karaman oğlu Yusuf tarafından H. 663 M. 1264 yılında yaptırıldığı anlaşılmaktadır.
|
Su |
YOK |
Elektrik |
YOK |
Isıtma |
YOK |
Orjinal Kullanım |
Cami |
Bugünkü Kullanımı |
Kullanılmıyor |
Önerilen Kullanım |
Cami |
Tescil Kararı |
GEEAYK A-2765 14.03.1981 |
Yayın Dizini |
Özebey, Selahattin; Afyon’da Türk İslam Anıtları, E.Ü.Ed.FakSanat Tarihi Ana Bilim Dalı Tez No:3,Sf. |
Ekler |
Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki,Kitabe |
Revizyon |
- |
Görüntülenme Sayısı :
1959
Eklenme Tarihi :
04 Mart 2013 Pazartesi
Güncellenme Tarihi :
04 Mart 2013 Pazartesi