Andriake Ören Yeri, Antalya’nın Demre (antik Myra) ilçesinde, Çayağzı olarak bilinen bölgede yer alır. Burası, Myra kentinin bir limanı ve onun oluşturduğu bir yerleşim olarak bilinmektedir. Ancak MÖ 200 yıllarında Andriakos (Kokarçay) Nehri’nin ağzında Andriake isimli bir şehrin olduğu ve MÖ 197’de III. Antiokhos’un Antiokheia’dan çıkarak Ptolemaioslar’ın elinde bulunan yerleri aldığı ve filosuyla Andriake’ye geldiği de bilinmektedir.

 

 

Antik dönemde Myra’nın bir dış mahallesi konumunda olan Andriake, Klasik dönemden itibaren yoğun olarak kullanılmış; Helenistik, Roma ve Bizans dönemleri boyunca da bölgenin merkezi bir limanı olmayı sürdürmüştür. Livius’ta ise Andriake’nin ismi güney Likya (Lykia) kentleri arasında sayılmaktadır. Part Savaşı’nı planlayıp, Asia ve Lykia’ya gelen Traian, Myra’da konakladığında Lykia’nın güneyinde güzel bir liman yapılması gereğini belirtmiştir. Fakat planlama ve uygulama Hadrianus’a ve onun zamanına aittir. MS 18’de Germanicus ve karısı Agrippa’nın Myra ziyareti, Andriake’ye dikilen heykellerle onurlandırılmıştır. MS 60’ta ise Kudüs’te huzursuzluk çıkardığı için Roma’ya hesap vermek üzere yola çıkan Aziz Paulos’un gemi değiştirmek üzere burada mola vermiş olması, Andriake tarihinin renkli sayfaları arasındadır.

 

Antik Andriake’nin kalıntıları büyük ölçüde limanın güneyindeki tepenin eteğine yayılmıştır. Demre yönünden ilk karşılaşılan yapı, Andriake’ye tatlı su getiren su kemeridir. Kemerli girişi, içte nişli duvarları ile tipik bir Roma devri yapısı olan nymphaion ise kentin doğusunda kalır.

 

 

Granarium ile liman arasındaki alanda liman caddesi, caddenin önünde de üstleri yarıya kadar açık gemi barınakları bulunmaktadır. Kentin en büyük yapısı Plakoma adı verilen Pazaryeri veya agoradır. Agora’nın güney yönü hariç, üç tarafı dükkânlarla çevrili olup ortasında sarnıç bulunmaktadır. 

 

Andriake’deki en önemli kalıntı, 65 x 32 metre boyutlarında, sekiz odalı, dikdörtgen planlı, Hadrian dönemine ait (MS 117-138) granarium yani tahıl ambarıdır. İmparatorluk Silosu olarak da bilinen yapının cephesinde girişi sağlayan sekiz kapısı bulunur ve her kapı bir odaya açılır. Ön cephe duvarında kapıların üstündeki pencereler, iç kısmı ışıklandırmak için yapılmıştır. Ön cephede, terasın iki yanında, depo ile ilgilenen görevli odaları yer alır. Ortasındaki büyük giriş kapısının hemen yanında Roma İmparatoru Hadrian ve karısı Sabina’ya ait aynı büyüklükte iki büst bulunmaktadır. Cepheye yerleştirilmiş, aralarında bir grifon bulunan Serapis ve Pluton kabartması ise, yazıtında açıklandığı üzere, granarium memurunun rüyası üzerine yapılmıştır. Çatısına kadar sağlam ve ayakta kalabilmiş, çok özel bir yapı olan granarium, günümüzde Likya Uygarlıkları Müzesi olarak hizmet vermektedir.

Granarium ile liman arasındaki alanda liman caddesi, caddenin önünde de üstleri yarıya kadar açık olan gemi barınakları bulunmaktadır. Kentin en büyük yapısı plakoma adı verilen pazaryeri veya agoradır. Agoranın güney yönü hariç üç tarafı dükkânlarla çevrili olup ortasında bir sarnıç bulunmaktadır. Andriake’nin MS 7. yüzyıla kadar işlevselliğini koruyan limanı bugün bataklık haline gelmiş ve denizle ulaşımı kesilmiştir.

Agoranın önündeki yükseltide ise ev kalıntıları yer alır. Gözetleme kulesi yamacın batısındadır. Limanın kuzey kısmı büyük ölçüde Likya türü lahitlerin bulunduğu ve iki Bizans dönemi kilisesinin kalıntılarına rastlanan bir nekropol alanıdır.

Andriake, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne önerilen “Likya Uygarlığı Antik Kentleri” (2009) arasında yer almaktadır.

Kaynak: "Andriake" Dünden Bugüne Antalya [II. Cilt], Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012, Antalya, 194.)