Sarıkaya Mağarası, Düzce’nin Yığılca ilçesinin 5 km kuzeybatısında bulunan Sarıkaya köyünün 1,5 km kuzeydoğusunda yer alır. Paleosen-Alt Eosen yaşlı kireç taşları içinde yarı yatay eğimli olarak gelişmiş, düden konumlu, yarı aktif fosil bir mağaradır. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü tarafından I. derecede sit alanı olarak tescillenmiştir.

Batı Karadeniz Bölümünün en büyük mağaralarından olan Sarıkaya Mağarası, kireçtaşları ve kumtaşlarının kontağında kireçtaşlarının doğrultusu ve dağılımı yönünde eğimli olarak gelişmiştir. İki birimin dokunağında zayıf zondan giren su, bir yandan kireç taşlarını eritmiş, diğer yandan alttaki gevşek marn ve kumtaşlarını fiziksel olarak aşındırmıştır. Kireçtaşları ve kumtaşlarında derine doğru kazılma ile oluşan Sarıkaya Mağarası aynı zamanda bir su geçiş yoludur.

Toplam uzunluğu 717 m olan mağaranın ana galeri uzunluğu 510 m, genişliği 80 m, boyu 75 m, tavan yüksekliği 15-40 m’dir. Salonda iki gelişim dönemine ait fosil ve genç damlataş şekilleri bulunmaktadır. Salonun ortasında Aksu Çayı’ndan gelen derenin oluşturduğu küçük bir şelale ve ikinci evreye ait bir kanyon-vadi bulunmaktadır ve ilk oluştuğu bölümden 17 m ve gittikçe artan bir derinliktedir. Melen Çayı tarafından derince yarılmış plato karakterinde bir düzlüğün üzerinde düden konumunda bulunan mağara, yakın çevresinin yüzey sularını toplayarak Aksu Mağarası ile Melen Çayı’na boşaltır.

Kaynak: Düzce İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Arşivi