Çorum’da geleneksel erkek ve kadın kıyafetleri farklı parçalardan oluşmaktadır. Çorum’da yaygın olarak giyilen cepken, şalvar, üçetek, kuşak, çorap, ayakkabı, canfes belli başlı kıyafetlerdendir. Canfesin olmadığı yerlerde fes kullanılmaktadır. Erkek kıyafetlerinde farklı olarak pantolon yerine giyilen zıvga, gömlek, cepken, Tosya kuşağı, gayret kuşağı, fes, çorap, ayakkabı bulunmaktadır.

Erkek Kıyafetleri: Çorum’da erkek kıyafetlerinde de belirleyici unsurlardan biri ev içinde giyilenler ve ev dışında giyilenler biçiminde ayrılmasıdır. Baştaki fes ve ayaktaki çarık ile ayakkabıya kadar, geleneksel bağlamda, el yapımı ile hazırlanan bu giyim parçaları, günümüzde, değişen kültür yapısına ve teknolojideki yeniliklere paralel olarak farklılaşmıştır.

Kadın Kıyafetleri: Çorum kültür hayatında, geleneksel kadın kıyafetlerinin yapısı:

• Atlas: Bu kumaşın Çorum’da bulunan çeşitleri; sırmalı karlı buzlu atlas, sırmalı mandâliye atlas ve kıron atlas.
• Canfes: Bu kumaşın Çorum’da bilinen çeşitleri; mor cengârî canfes, damataşı canfes, çatmalı canfes.
• Üskûfe: Güllü üskûf, direkli üskûfe, gümüşlü üskûfe olarak çeşitleri vardır.
• Sevaî: Bunun da beş çeşidine rastlanmıştır; sakızlı sevaî, allı direkli sevaî, beyazlı sevaî, takatuka sevaî, mık tepesi sevaî.
• Çitarî: Kırk kalem çitarî, fındıklı çitarî, makaslı çitarî, hekirhikir çitarî, Selimiye çitarî, aşağılık çitarî çeşitleri vardır.
• Meydânî: Al meydânî, mor meydânî, güvez meydânî, mezemek meydânî.
• Kutnu: Kemha kutnu, tas kutnu, bıçak kutnu, tefarik kutnu, Mecidiye kutnu.
• Hurşidiye: Hindiye, altı parmak, iplik hurşidiye.
• Bindallı: Atlas bindallı, kadife bindallı, sırmalı bindallı, çiçekli ve sırmalı bindallı.
• Sobalı
• Kadife: Güllü kadife, dalgalı kadife, çubuklu kadife, saçaklı kadife, buzlu kadife
• Yanar Döner: Erişi mor, arkacı kanarya sarısı olup iki renkli görünür.
• Hoplim: İpekten, çubuklu bir nevi kumaştır.
• Mantin: Bu da ipeklidir. Çubukludur. Direkleri çeşitli renktedir, beyaz, sarı ve yeşil olanları vardır.
• Gürzo: Düz ipekten bir kumaştır. Renkli çeşitleri vardır.
• Hâre: Telli hâre, telsiz hâre, direkli hâre olarak renklileri de vardır.
• Yün Basma: Güllü basma, çiçekli basma, çeşitli basma.
• İbrahimiye
• Kenefi: Buna “Çorum Bezi” de derler. İdare, kıvratma, balkaymak, serçe kanadı, kaşık sapı, üçoturum, bürüncek, melez gibi çeşitleri vardır.
• Mavi Bez: Çorum’da dokunan kumaş-bez çeşitlerindendir.

Geleneksel Çorum hayatında, günlük işlerde ve bazı geçiş törenlerinde kullanılan, diğer kadın elbise ve giyim parçaları da şöyle sıralanmaktadır:

• Üçetek Entari: Zıbın da denmektedir. Tilikli, kavası yenli, keleş yenli ve verevli diye çeşitleri vardır.
• Bağlama Şalvar: Her çeşit kumaş ve donluktan gayet geniş olarak yapılır.
• Paça: Şalvar altına giyilmektedir.
• Delme (Yelek) Ceket Salta: Kadın cepkenidir. Kazeki, Libâde, Erhane, Fermâne çeşitleri vardır. Sırma işlemeli olarak yapıldığı gibi işlemesizi de vardır.
• İçlik Sıktırma: Günümüzde korse olarak bilinen parçanın, geçmişteki modelidir.
• Gömlek: Yakalı ve düz olarak iki çeşittir. Süs bakımından da; güzel oyalı, kiprik oyalı, sıçan dişi oyalı gibi türleri vardır.
• Fistan: Aynalı fistan, fırçalı fistan, şemsiyeli fistan, karpuz kollu fistan, dört peşli fistan, yakadan büzmeli fistan çeşitleri vardır.
• Mes Pabuç Fes Püskül Peştamal: Karaburğa peştamal, selaser peştamal, toplulu peştamal, mekikli peştamal çeşitleri vardır.
• Peçe Peçe Bağı Çeki: Yeşil ince bezden olup, muska biçimindedir. Üç köşeli kesilerek dikilir ve fesin, insanın alnına gelen kısmı üzerine alnın altına bağlanmaktadır.
• Kıvrak: Al ve mor renkte bir kanaviçedir. Üzeri ufak madenî pullarla işlenerek gelinin duvak günü tepe altını üstünde başa örtülür.
• Cenber: Çorum’da ninelerin örtüsüdür. Oyalı, ipekbaşlı, sırmalı, çatal ipekli, çifte kenarlı gibi çeşitleri vardır.
• Katır: Nalçalı ayakkabıdır. Kırmızı ve siyahı vardır.
• Çizme: Biçim bakımından kötüne çizme, ürüzgâr çizme, astarsız çizme, uluorta çizme, boğazı körüklü çizme türleri vardır.
• Çorap: Çorum’da, rengine, örgü biçimine göre çeşitli adları olan çorap çeşitleri: civan kaşı, tavşan izi, süt yüzü, melez çorap, hanım camdan sallandı, kâseli masalı, çevre örneği, dürzü bıyığı, akıtmalı, yar küstü gönül barıştı, hanım cimciği, serhoş yolu, kabak çiğidi, kaz ayağı, dinari, yılan eyegüsü, baklava kesimi, kışla penceresi, fıstıklı, burmalı, saç örgüsü, yâr yâre küstü, incili köbek, ciğer deldi, örümcek ağı, çatık kaş, albayrak, irendeli, yâren cimciği, hanım teri, kordunlu, kanefilli, ilifli, güllü pencereli, bütün tor, bademli, güllü dalı.
• Çarşaf: Yığdırımlı, oyalı, kabarcıklı, tek çubuklu çift çubuklu gibi çeşitleri görülmüştür.
• Kıskı: Mor yazma olup, hem çeki üstüne hem de alın altının üstüne bağlanır.
• Enekçek: Bir kadın süsüdür. Bu süsün bir ucu sağ kulak üstünden kopça ile Kıskı’ya, diğer ucu da çene altından geçirilerek yine fes kenarındaki Kıskı’ya kopça ile takılır.
• Keçik: İpekten de yapıldığı olur ama yaşlı kadınlar bunu yazmadan da yapar. Tepeden çene altına bağlanır.
• İpek Harç: Elbiselerin kenarına dikilir.

Kaynak: ÇORUM’DA SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS - Yrd. Doç. Dr. M. Mete Taşlıova