­ AMASYA İPEK DOKUMACILIĞI | Kültür Portalı

Amasya İpek Dokumacılığı - Amasya

El Sanatları

Türk kumaş dokumacılığı Selçuklular Dönemi'nden, Osmanlı Dönemi'ne yeni teknik ve biçimler kazanarak geçmiş ve sonuçta ortaya zengin malzeme, desen ve yüksek teknikle dokunan bir kumaş türü çıkmıştır. Bu döneme ait kumaş örnekleri ile yapılan çeşitli ürünler önemini koruyup, müzelerimizde sergilenmektedir. Günümüzde el sanatları kapsamında çamaşır ipeği, floş, kordone ve ibrişim gibi kullanıldığı yere ve kalitesine bağlı olarak değişik isimler alan ipek iplikler, dokumacılık, örgü ve işlemelerin hammaddesini oluşturmakta ve hala kullanılmaktadır.

Çeşitli yazılı kaynaklarda; Anadolu’da ipek el dokumalarının tarihi süreci içinde Amasya ilinin geçmesi (Eşberk,1939; Aytaç, 1982; Oğuz, 2004) bu yörede ipek dokumalarının çok eski yıllara dayandığını belgelemektedir. İpek böcekçiliğinin bitmesinin nedenlerinin başında, tarımsal ilaçlarla ağaçların ilaçlanması, yolların uzak köylere kadar ulaşması sebebiyle yoldan kalkan toz ile arabadan çıkan egzoz gazının dut yapraklarına yapışması ve bu yaprakları yiyen böceklerin ölmesi gelmektedir. En önemli sorun ise, uzak doğu ve Çin’den gelen ucuz ipeğin pazarda talep görmesidir. Yıllardır devlet tarafından desteklenen ipek böcekçiliği sektörü halen birkaç proje ve devlet yardımıyla ayakta durabilmektedir.

Ülkemizde yok olmaya yüz tutmuş birçok el sanatı konusunda olduğu gibi dokumanın yoğun olduğu Amasya’da da ipek dokumacılığı gittikçe azalmaya başlamıştır. Ancak, “TR83 Bölgesi Günümüz El Sanatları Envanteri ve Pazar Araştırması” kapsamında yapılan incelemelerde, yörede özellikle Amasya Valiliği Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu ile Belediye Kültür Evleri tarafından düzenlenen kurslar çerçevesinde bu dokumaların yeniden canlandırılması için çalışmalar başlatıldığı tespit edilmiştir. Bu olumlu girişimlerin yaygınlaştırılması, Amasya’da unutulmaya yüz tutmuş ipek dokuma ürünlerinin geliştirilmesi açısından önemli görülmektedir. Bu el sanatı, iplik dokuma sektörünün pazar potansiyelini güçlendirebilecek kapasiteye sahiptir. 

Kaynak: YHKB El Sanatları Envanteri

Görüntülenme Sayısı : 4515    Eklenme Tarihi : 12 Şubat 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 20 Ekim 2020 Salı