­ ABDİ KADI ÇEŞMESİ | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

ABDİ KADI ÇEŞMESİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı ABDİ KADI ÇEŞMESİ
Envanter No 03-00-0-1.0
Harita No 20 K IV-d 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Gündoğmuş Mahallesi
Adres Gündoğmuş Mahallesi MERKEZ/AFYONKARAHİSAR
Pafta 27
Ada 555
Parsel 19
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 2
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran -
Yapım Tarihi H.1214 M.1800
Yapan -
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe Onarım Kitabesi
Vakfiye Onarım Kitabesi
Genel Tanım Gündoğmuş mahallesi, Dairecep caddesi üzerinde köşede bulunur. 47 ve 58 Nolu evlerin arasında, 58 nolu evin duvarına bitişiktir. Kesme taş örgülü, yuvarlak kemerli, geniş cepheli anıtsal bir çeşmedir. Deposuzdur.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu B
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı B
Dış Yapı B
Süsleme Elemanları B
Rutubet A
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Üst yan duvarları sıvanmış, fakat şimdi dökülür durumdadır. Üst örtü ahşap sundurma iken, sonradan alınmıştır. Çeşmenin alt kısmındaki taşlar çok tahrip olmuş durumdadır. Suyu kesilen çeşme şimdi akmaktadır.
Ayrıntılı Tanımı Cephe tümüyle kesme taş örgülüdür. Yuvarlak silme kemerli, kemer kaburgası profilli ve dış bükey hatlıdır. Kemer ayaklarını oluşturan kesme taşlar ile üst kısmı oluşturan taşlar cins olarak birbirinden ayrılır. Silme kemer içindeki niş kısmının derinliği 0.58 m.dir. Çeşme 3.50 m. yüksekliğinde 3.65 m. genişliğinde anıtsal özelliği olan sade bir yapıdır. Üst kısmı düz ve saçaksızdır. Ev duvarına bitişik nizamda yapılmıştır. Deposu yoktur. Üst örtü ahşap sundurma iken sonradan alınmıştır. Suyu kesiktir. Yazıtı olmadığı için kesin yapım tarihini bilmiyoruz. Ancak Afyonda kadılık yapmış hayırsever bir kişi olan Abdi Kadı tarafından kendi adını taşıyan mahallede mescid ile birlikte yaptırılmış olmalıdır. İstanbul vakıflar arşivinden edinilen bilgiye göre ölüm yılı H.906 Miladi 1500 yıllarıdır. Buna göre çeşmenin bu tarihten biraz önce yaptırılmış olduğu söylenebilir. Tarihsel ve anıtsal özelliklere sahip bir çeşmedir. ÇEVRESEL YAPILANMA ÖNERİSİ: Yürürlükte olan Afyon İl İmar planına göre, anıtın bulunduğu adada bitişik nizamda iki kat inşaat ruhsatı verilmektedir. Anıta zarar vermemek ve aykırı düşmemek koşulu ile Müze denetiminde bitişik nizamda iki kat yapılanma izni verilmesi kanımızca uygundur. Onarım yazıtı daha önce görülmemiş, temizlendiğinde İsmail HIZAL tarafından ortaya çıkartılmıştır. Bu yazıta göre Çeşme H. 1214, M.1800 yılında Hacı İsmail Efendi tarafından onarılmıştır. Yazıt Şöyledir: Elhamdülillah oldu tamir Abdi Kadı Mescidi Çeşmesi Sahib-ül hayrate rahmet eyleyü Rabbül inan Hacı İsmail Efendi bin Ali Hacı İmam Avnü hakkı ile oldu tamire muvaffak bisselam İç su nev çeşmenin gel vakıf a eyle dua Çeşmi ebced ile hesap tarihi tamiri tamam. 1214
Su YOK
Elektrik YOK
Isıtma YOK
Orjinal Kullanım Çeşme
Bugünkü Kullanımı Çeşme
Önerilen Kullanım Çeşme
Tescil Kararı GEEAYK A-2314 11.07.1980
Yayın Dizini -
Ekler Rapor,Fotoğraf,Kroki
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 1500    Eklenme Tarihi : 01 Nisan 2013 Pazartesi    Güncellenme Tarihi : 02 Nisan 2013 Salı