Çöreği Büyük Tekkesi - Tokat
Kimlik
Adı |
Çöreği Büyük Tekkesi |
Envanter No |
- |
Harita No |
- |
Mah. Köy - Mevkii |
Niksar |
Adres |
Çöreği Büyük Sokağı |
Pafta |
|
Ada |
|
Parsel |
|
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal |
|
Koruma Derecesi - Çevresel |
|
Koruma Derecesi - Aykırı |
|
Bugünkü Sahibi |
|
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
|
Diğer Özellikler
Yaptıran |
Bilinmiyor |
Yapım Tarihi |
14. yy. |
Yapan |
|
Kültür Dönemi |
|
Kitabe |
yok |
Vakfiye |
yok |
Genel Tanım |
Tekke |
Kullanım Durumu
Koruma Durumu |
|
Taşıyıcı Yapı |
|
Üst Yapı |
|
Dış Yapı |
|
Süsleme Elemanları |
|
Rutubet |
|
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar |
Onarım görmüştür. |
Ayrıntılı Tanımı |
Niksar ilçe merkezinin doğu çıkışında, cadde kenarında yer almaktadır. Yapının kitabesi bulunmadığından adı, banisi ve tarihi tartışmalıdır. İ.H.Uzunçarşılı; Cumhuriyet Döneminin başlarında mevcut olan kitabeyi gördüğünü, ancak birkaç kelime dışında okuyamadığını belirtmektedir. Orijinal yapıdan günümüze sadece taçkapısı ulaşan yapı, taçkapısının biçimi ve üslup özellikleri dikkate alınarak 14.yy.a tarihlenmektedir. Plan özelliklerine göre de 13.-14.yy.da yapılmış bir İlhanlı dönemi yapısıdır. Evliya Çelebi ve A.Gabriel'e göre; Çöreği Büyük Sultan adında bir zat, yapının yakınında gömülü olduğundan bu adı almıştır. Başka bir görüş de; taçkapısında yer alan çöreği andıran, büyük boyutlu, yüksek kabartma şeklindeki madalyonlardan dolayı yapıya Çöreği Büyük Tekkesi adı verilmiştir.
A.Gabriel 1931-32 yıllarında bazı duvarları ayakta olan yapıyı tanıtmıştır. Kuzey cephedeki taçkapıyla girilen orijinal yapı; ortadaki avluya kuzey, güney ve batı yönlerden açılan üç eyvan ile köşe odalarından oluşan bir plana sahiptir. 1939 Erzincan depreminde taçkapısı dışında yıkılan yapının yerine,1957 yılında bugün görülen cami inşa edilmiş, orijinal taçkapı da caminin giriş kapısı olarak kullanılmıştır. A.Gabriel'e göre orijinal yapı; tuğla hatıllı moloz taş örgülüdür. Avluya açılan eyvan kemerleri kesme taştandır. Kuzey cephede eksenden doğuya kaymış durumdaki taçkapısı bezemeleriyle önem taşımaktadır. Palmetli bordürlerin çevrelediği taçkapının köşeliklerinde büyük boyutlu madalyonlar ve onların altında gülbezekler yer alır. Mukarnaslı kavsarasının altında, kitabeliğin üzerinde başını geriye çevirerek oturmuş bir geyik figürü tasvir edilmiştir. İki renkli taşlarla örülmüş kapı kemerinin hemen üzerinde Firdevsi Mesnevi'sinden bir bölüm işlenmiştir (Uzunçarşılı,1927; Gabriel,1934; Çal,1989; Gündoğdu,2004).
|
Su |
YOK |
Elektrik |
YOK |
Isıtma |
YOK |
Orjinal Kullanım |
Cami |
Bugünkü Kullanımı |
Cami |
Önerilen Kullanım |
Cami |
Tescil Kararı |
08.09.1978 / A- 1274 |
Yayın Dizini |
|
Ekler |
|
Revizyon |
|
Görüntülenme Sayısı :
3021
Eklenme Tarihi :
28 Şubat 2013 Perşembe
Güncellenme Tarihi :
07 Mayıs 2014 Çarşamba