­ GÖKMEDRESE | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

Gökmedrese - Tokat

Kimlik
Adı Gökmedrese
Envanter No -
Harita No -
Mah. Köy - Mevkii Merkez
Adres Gazi Osman Paşa Bul.No:143
Pafta 19
Ada 268
Parsel 59
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş
Diğer Özellikler
Yaptıran Muineddin Süleyman Pervane
Yapım Tarihi H.674 - M.1277
Yapan
Kültür Dönemi Selçuklu
Kitabe yok
Vakfiye yok
Genel Tanım Medrese
Kullanım Durumu
Koruma Durumu
Taşıyıcı Yapı
Üst Yapı
Dış Yapı
Süsleme Elemanları
Rutubet
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Onarım görmüştürç
Ayrıntılı Tanımı Bir darüşşifa olarak inşa edilmiş medrese taçkapısında kitabelik bölümü boş bırakıldığından inşa tarihi tartışmalıdır. A.Gabriel H.675(M.1277) yılına tarihlemektedir. Genel kabul, III.Gıyaseddin Keyhüsrev'in vezirlerinden Muineddin Süleyman Pervane tarafından H.675(M.1277) yılında yaptırılmış olduğu görüşüdür. Anadolu Selçuklu Dönemi açık avlulu, iki eyvanlı, iki katlı medreseler grubundandır. Doğu-batı doğrultusunda uzanan medreseye doğu cephede yer alan taçkapıdan girilmektedir. Doğuda giriş eyvanı, batı eksende ise iki kat boyunca yükselen ana eyvan yer almaktadır. Eyvanlar beşik tonozla örtülüdür. Dikdörtgen avlu üç yönden revaklarla çevrilmiştir. Revak kemerleri alt katta sütun, üst katta payeler üzerine oturmaktadır. Giriş eyvanının iki yanında birer kapıyla revaklı bölüme açılan ikişer oda, köşelerde ise merdiven boşluğu bulunmaktadır. Avlunun güney kanadında revağa açılan altı oda, kuzey kanadında ise üç oda yer almaktadır. Kuzey kanatta simetrik bir oda düzenlemesi yoktur. Bu üç odanın hemen yanında dikdörtgen planlı bir odadan açılan kapıyla da geçilebilen ve üzeri kubbeyle örtülü, iki kat boyunca yükselen oda bulunmaktadır. Odalar beşik tonozla örtülmüştür. Ana eyvanın iki yanında dikdörtgen planlı iki oda daha yer alır. Ana eyvanın güneyinde yer alan oda içinde bir mihrap nişi bulunan, tonoz örtülü mescit bölümüdür. Kuzeyde yer alan dikdörtgen oda, yanlarda derin kemerlerle kareye dönüştürülerek üzeri kubbeyle örtülmüş türbe kısmıdır. Alt kattaki plan şeması üst katta da aynen tekrar edilmiştir. Alt kat odalarında pencere yer almazken üst kat odaları birer pencereyle dışarı açılmaktadır. Yapının beden duvarları moloz taş, kubbe ve tonozlar ise tuğla ile inşa edilmiştir. Üst örtü dıştan ahşap kırma çatıyla kaplanmıştır. Alt kat revaklarının taş sütunlarının başlık ve kaidelerinde devşirme malzeme de kullanılmıştır. Gök Medrese de taş, çini ve alçı süslemeye yer verilmiştir. Taş süsleme taçkapıda karşımıza çıkmaktadır. İki renkli taş kullanılarak inşa edilmiş taçkapıda geometrik ve bitkisel bezemeli bordürlerden oluşan bir süsleme programı uygulanmıştır. Çini süsleme avlu cephesinde yer almaktadır. Ana eyvan duvarları ve üst kat revaklarının kemer içleri patlıcan moru, lacivert ve firuze renkli çinilerle geometrik ve bitkisel bezemelerle süslenmiştir. Ana eyvan ayrıca, zemini kıvrıkdallardan oluşan çini Ayet'el-Kürsi bordürü ile çevrilidir. Alçı süsleme ise ana eyvan batı duvarında yer alan nişte görülür (Gabriel,1934; Kuran,1969; Sözen,1972; Cantay,1992).
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım
Bugünkü Kullanımı Müze
Önerilen Kullanım Müze
Tescil Kararı 12.05.1978 / 1133
Yayın Dizini
Ekler
Revizyon
Görüntülenme Sayısı : 1956    Eklenme Tarihi : 21 Şubat 2013 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 21 Şubat 2013 Perşembe