­ İMARET (GEDİK AHMET PAŞA) HAMAMI | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

İMARET (Gedik Ahmet Paşa) HAMAMI - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı İMARET (Gedik Ahmet Paşa) HAMAMI
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No 19 K-I b 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Kahil Mahallesi
Adres Kahil Mahallesi Kurtuluş Caddesi No: 4 MERKEZ/AFYONKARAHİSAR
Pafta 67
Ada 435
Parsel 1
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Gedik Ahmet Paşa
Yapım Tarihi H. 882 1472-75
Yapan Ayaz Ağa
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe Yerinden Alınmış
Vakfiye Yerinden Alınmış
Genel Tanım Gedik Ahmet Paşa külliyesinin kuzeydoğu köşesinde ve yol kavşağında olup çifte hamamdır. Düzgün örülmüş moloz taş duvardır. Üst örtü olarak oluklu tuğla kullanılmıştır. Soyunmalıklar kubbe üzeri külah örtü, öteki bölümler ise kubbe örtülüdür. Yapı doğu-batı doğrultuda olup kuzey bölümü erkekler güney bölümü kadınlar içindir. Erkekler bölümü caddeye, kadınlar bölümü camii avlusuna açılırlar. Soyunmalıklar kare planlı kubbeli, kütlevi yapı olup öteki bölümleri birdenbire alçalmış basık yapılmış gösterişsiz yapılardır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları A
Rutubet B
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Camiye gelir kaynağı olduğu için her zaman bakımlı tutulmuştur. Vakıflar Genel Müdürlüğünce 1965 yılında son olarak onarılmıştır.
Ayrıntılı Tanımı ERKEKLER BÖLÜMÜ: Kuzeydeki caddeyle paraleldir. Caddeye açılan girişlidir. Soyunmalık: Kare planlı, tek kubbeli doğu ve kuzeye taşkın bir yapıdır. Gövde duvarları iki basamaklı olarak yapılmıştır. Üst kuruluşu, iki kat onikigen kasnaklıdır. Üst kasnak daha küçüktür. Kasnak üstünde oniki yüzlü külah içteki kubbeyi örter ve aydınlık fenerlidir. Kubbe, köşelerde pandandifli silme sivri kemere oturur. Soyunmalık yerleri odacıklara bölünmüş ve sonradan yapılma iki katlıdır. Ortada fıskiyeli bir havuzu güney duvarında stalaktikli bir niş vardır. Ilıklığa kemerli bir kapı ile geçilir. Ilıklıkta üçgenlerle bağlantılı orta kubbe ve solunda küçük kubbeli bir eyvan ile sağında aynalı tonozlu hela kısmı vardır. Buradan sıcaklığa geçilir, ortada kare planlı göbek taşı iki yanda eyvan vardır. Orta bölüm üstünde üçgenlerle geçilen kubbe vardır ve dışarıdan onikigen kasnağa oturmaktadır. Yanlarda ise tonoz örtü olup sağdakinde sekizgen kasnaklı küçük bir orta kubbe vardır. Yıkanmak için her iki yanda duvar boyunca seki ve bir yanda üç ötekinde iki kurna bulunur. Buradan batıya iki kapı ile cehennemliğe doğuya bir kapı ile yıkanma yerine geçilir. Cehennemliklerden birinde su kontrol penceresi ile bir kurna ve seki, diğerinde seki ve iki kurna, doğudaki odada bir kurna ve seki bulunur. KADINLAR BÖLÜMÜ: Soyunmalığın güney duvarı taşkındır ve güney doğu köşesi kesiktir. Doğuda bir penceresi, güneyde ise girişi vardır. Pencere kilit taşı çıkıntılı Bursa kemerli olup taş sögelidir ve demir parmaklıklıdır. Kapıdan üç basamaklı merdivenle inilerek girilir. Basık kemerli taş sögeli iki kanatlı ahşap kapıdır. Kapı üstünde kare çerçeveli yazıt boşluğu olan bir kesme taş ile bunun ve öteki pencere üzerinde yuvarlak taş kalıp kafesli pencere vardır. Gövde duvarı, erkekler bölümünün ikinci yüksekliğinde kesilmiştir ve iki kasnak bu yüksekliğe konulmuştur. Kasnaklar içten tromplara oturan kubbeyi taşırlar. İki kasnakta sekizgen olup üsttekinin köşeleri çapraz oturmaktadır. Kasnak üstü sekizgen külahtır. Bir kapı ile aynalı tonozlu ılıklığa oradan da bir kapı ile sıcaklığa geçilir. Ilıklıktan sola bir kapı ile yine aynalı tonozlu helâ yerine geçilir. Solda ise iki göz temizlenme yeri vardır. Sıcaklık ve cehennemlik yan yana üçer kubbeli iki bölümdür. Sıcaklık orta kubbe köşelerde çift üçgen bingiye oturur. Duvarlarda kireç kabartma dal ve yaprak desenleri vardır. Sol eyvandan doğuya bir kapıyla küçük bir yıkanma odasına girilir. Cehennemlikte yan odalarda ikişer kurna ve birer niş, orta eyvanda bir kurna ve iki niş vardır. Duvarlar kabartma ile süslüdür. Su deposu ve külhan yapıyı batı yöne keser. Kubbeler kasnağa otururlar. Kubbe üzerleri ve Öteki düzlük örtü betonla şaplanmıştır. Kubbelerde ışıklık için cam fanuslar kullanılmıştır.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Hamam
Bugünkü Kullanımı Hamam
Önerilen Kullanım Höyük
Tescil Kararı EKTVKBK 3704 30.09.2009-EKTVKBK 3553 14.07.2009-EKTVKBK 3430 18.02.2009-EKTVKBK 1155 29.04.2006-EKTV
Yayın Dizini Ayverdi, Ekrem Hakkı; Osmanlı Mimarisinde Fatih Devri III, İstanbul-1973Türkiyede Vakıf Abideler ve
Ekler Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 8852    Eklenme Tarihi : 29 Nisan 2013 Pazartesi    Güncellenme Tarihi : 29 Nisan 2013 Pazartesi