­ MERKEZ YENİ CAMİİ (ÇARŞI CAMİİ) | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

Merkez Yeni Camii (Çarşı Camii) - Isparta

Kimlik
Adı Merkez Yeni Camii (Çarşı Camii)
Envanter No -
Harita No 30L II d
Mah. Köy - Mevkii Pazar Yukarı Mahallesi
Adres Hükümet Caddesi / Yalvaç
Pafta 1
Ada 50
Parsel 1
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran
Yapım Tarihi 19.y.y.
Yapan
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe
Vakfiye
Genel Tanım 30L II d
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları A
Rutubet B
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Yaklaşık kare plana sahip olan yapının harim kısmında dört sütun üzerinde oturan bir kubbeye sahiptir. Örtü dıştan bütünüyle kırma çatıya sahiptir.
Ayrıntılı Tanımı Yeni Camii’nin planı Eski Camii’den etkilenmiştir. Yapı çok iyi bir duvar işçiliğine sahiptir .minaresi kuzeybatı köşededir. Camiye kuzey cephesindeki cümle kapısından girilir. Harimde giriş bölümünde ahşap bir mahfel yer almaktadır. Caminin doğu ve batı cephesinde de birer kapısı bulunmaktadır. Harim dört sütunla üç nefe bölünmüştür. Merkezde bir kubbe bulunmaktadır. İç kısım cephelerdeki düzenli pencerelerle aydınlatılmıştır. Cephelerde kapı ve pencere sövelerindeki silmelerle, içte mihrap ve sütun başlıklarında barok süslemeler yer almaktadır. Kubbede yer alan nakışlar son onarımlarla yenilenmiştir. Kireç harcıyla tutturulmuş taştan inşa edilmiş cami yaklaşık kare plana sahip. Dikkat çekici ölçüde güzel bir duvar işçiliği gösterir. Burada da Antiocheia ören yerinden getirilen mimari parçalar devşirme olarak duvar örgüsünde kullanılmış.Devşirme malzemenin en dikkat çeken parçalarından biri batı yan giriş merdivenlerinin altında görülen, ters çevrilmiş halde konmuş, önceki dönemlerde mezar olarak kullanılan lahit teknesidir.Bir diğer devşirme malzemede minare tabanında kullanılmış olan bloklardır. Üç girişli olan caminin,ana girişi kuzey yüzün ortasında;diğer iki küçük giriş doğu ve batı uzun yüzlerin kuzey başlarındadır. Caminin aydınlatılması iki kat pencere sistemiyle sağlanmıştır.Her yüzeyde, üstte orta noktada öbeklenmiş üç;alt kısımlarda dört adet, toplam her yüzeyde yedi adet,üzeri taş kemerli inşa edilmiş pencere vardır.Dıştan kırma kiremit çatıyla örtülmüş camiye kuzey yüzdeki ana kapıdan girildiğinde,girişin üzerinin kuzey yüz boyunca uzanan mahfil olduğu görülür. Mahfilin altından geçilip ana mekana ulaşılır. Ana mekanda, ortada,4 sütunla taşınan bir kubbe vardır.Kubbeyi taşıyan sütunlar yuvarlak formlu ve ahşaptır. Kabartma bitkisel motifli sütun başlıkları,komşusu olan Devlethan camiinin başlıklarıyla çok benzerdir.Kubbe içinde ortada stilize bitki motifli alçı kabartma,kubbe alt iç çevresinde ise 8 adet pencere görünümü verilmiş resim yapılmıştır.Bu pencere resimlerinin üstleri de aynı stilize bitki motifli kabartmayla ve hemen bunların üzerinde,her pencere resmine bir tane olmak üzere 8 adet sarı yaldız boyalı kabartma yıldızlarla da zenginleştirilmiş.Kubbenin dört yanındaki kemerlerin iç yüzleri de,kalem işi saç örgüsü motifleriyle bezelidir.Kubbe çevresindeki tavan düz ve ahşaptır. Tavandan duvarlara geçişi yumuşatan kavisli kısımlarda da sade ve çerçeve biçimli,kalem işi bezemeler yapılmıştır.Ayrıca duvarların üst pencereler hizasında,sarı renk yaldız boyadan,yuvarlak çerçeve içine siyah renk harflerle Arapça yazılı bölümlerde bir diğer süsleme unsuru olarak kullanılmış. Bu yazılarda, mihrabın batı üstünde “Allah”,doğu üstünde “Muhammet” ve bunların haricinde güney duvarda doğu baştan itibaren “Ali”, “Ömer”, “Ebubekir”, “Osman” yazmaktadır. Güney yüzün ortasındaki mihrap ,yanlardan sütun izlenimi verilmiş kabartma iki söve ve kemer üzerindeki alınlıkta yine bitkisel motifli kabartmalarla çevrelenmiş.Mihrap üzerinde düz bir lento vardır.Alınlıkta,bitkisel kabartmanın iki yanında,yine kabartma olarak hilal içinde yıldız süslemesi dikkat çeker.Burada Devlethan Camiinden farklı olarak mihrap içinde bitkisel kabartmalar yapılmış ve bunların ortasından da aşağıya bir kandil süslemesi sarkmaktadır. Minber ahşaptan olup,çift kanatlı kapısı oyma işçiliği gösterir.Cami iç mekanına beyaz renk hakimdir. Kuzey yüzün batı köşesinde,kesme taştan minare yükselir.Minarenin tabanını oluşturan kare kaide içinde çok sayıda devşirme blok görülür.Yuvarlak gövdeli minarenin tek şerefesi vardır. Caminin kuzey önünde,avluda sonradan yapılan şadırvanı vardır.Bunun yanında ikinci olarak,yine günümüzde eklenmiş,caminin doğu yüzünün güney başında çok çeşmeli abdest alma yeri (hem kadınlar için hem de erkekler için) mevcuttur.
Su YOK
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım
Bugünkü Kullanımı
Önerilen Kullanım
Tescil Kararı ANTALYA KÜL. VE TAB. VAR. BÖL. KOR. KUR.NUN 22.02.2008 Tarih ve 2225 Say. Kar. Tescilinin Devamına
Yayın Dizini
Ekler Rapor, Fotoğraf, Kroki, Kitabe
Revizyon
Görüntülenme Sayısı : 1926    Eklenme Tarihi : 11 Şubat 2013 Pazartesi    Güncellenme Tarihi : 11 Şubat 2013 Pazartesi