­ ULU CAMİİ | Kültür Portalı
  1. Anıtlar
  2. AFYONKARAHİSAR
  3. Türkiye
  4. Anasayfa

Kültür Envanteri Anıt

ULU CAMİİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı ULU CAMİİ
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No 19 K-1 a 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Camii Kebir Mahallesi, Camii Kebir Caddesi No: 25,11 ve 2
Adres Camii Kebir Mahallesi, Camii Kebir Caddesi No: 25,11 ve 2 Merkez/Afyonkarahisar
Pafta 54
Ada 502
Parsel 5
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Sahipata Nusretiddun Hasan
Yapım Tarihi H.671-676 M.1272-1277
Yapan Emir Haç Bey Hacı Murat
Kültür Dönemi Selçuklu
Kitabe Var (3 adet)
Vakfiye Var (3 adet)
Genel Tanım Camii kebir caddesi ile camii kebir sarıoğlu sokağın kesiştiği köşededir. Enine dikdörtgene yakın yamuk planlıdır. Yüksek pramidal çatısı bakır kaplanmıştır. Dış duvarları üç sıra kesme taş kuşak dolaşır. Kuşaklar arası sıralı moloz taştır. Minaresi tuğla gövdeli olup babuç, şerefe korkulukları ve külah kesme taştır. Kuzey- batı köşede çeşme, tuvalet ve müezzin odası ile doğu, kuzey ve batı cephelerde birer kapısı bulunmaktadır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları B
Rutubet A
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Doğu kapısı üzerindeki tamir kitabesine göre h. 742-M. 1341 yılında Muzafferüddin Devle beyin oğlu emir muğniddin Abdullah bey tarafından tamir ettirilmiştir. Halk ve eski eserleri koruma derneği tarafından 1950 yılında düz olan çatı piramidal yapılarak galvanizli saç kaplandı. 1969 yılında Ulu Camii tamir ihya ve yaşatma derneği tarafından kuzey batı köşeye dayanmış ev istimlâk edilerek yıkılmış
Ayrıntılı Tanımı KUZEY CEPHE: Mermer söveli iki kanatlı ahşap cümle kapısı ile saçak altında eşit aralıklarla küçük dikdörtgen beş pencere vardır. Kapı üstünde asma bir yağmurluk, yağmurluk altında ise çini plakalardan yapılmış iki pano arasında bir mermer plaka yer almıştır. Kapının batısında minare kaidesi, müezzin odası ve tuvalet vardır. DOĞU CEPHE: Ortada, altı basamakla çıkılan kenarları demir parmaklıkla çevrili bir podyum, bu podyuma açılan sivri kemerli, iki kanatlı ahşap kapı yer almıştır. Kapı üstünde saç yağmurluk, onun üzerinde de sivri kemerli bir nişin içinde beş satırlık mermer tamir yazıtı vardır. Kapının kuzeyinde bir, güneyinde ise üç sivri kemerli geçme demir parmaklık pencere ve saçak altında dört çörten yer almıştır. GÜNEY CEPHE: Yedi adet yuvarlak kemerli, bir adet Mihrap üzerinde düz lentolu pencere, duvar kenarında yağmur kanalı yer almıştır. BATI CEPHE: Mermer düz lentolu, iki kanatlı ahşap kapı, kapının güneyinde düz lentolu bir, kuzeyinde düz lentolu dört pencere ile saçak altında dört çörten yer almıştır. MİNARE: Caminin kuzey cephesinin batı köşesine yakın inşa edilmiştir. Kesme taştan kare kaideli beşgen topukludur. Topuk bir sıra taş, üç sıra tuğla şeklinde yapılmıştır. Üç sıra tuğla ve üç sıra taş silme üzerinde tuğladan yapılmış teras-düz üçgenlerden oluşan pabuç ile taş bileziğe, taş bilezikten silindirik tuğla gövdeye geçilmiştir. Şerefe dört sıra kirpi burnu üzerine oturmuştur. Minare gövdesinde dört aydınlık penceresi, yetmiş altı basamak vardır. İÇ MEKAN: Ahşap sütunların oluşturduğu dokuz nef kuzey-güney doğrultusundadır. Her nef altı bölümden oluşur. Böylece iç mekân kırk sütunlu, kırk beş bölümlüdür. Ahşap sütunlar silindirik olup tek topuklu yeni yapılmış sekizgen mozaik kaide üzerine oturmaktadır. Bir bölümü 1950 ve 1962 yıllarında değiştirilmiştir. Mihrabın bulunduğu nef diğer neflere göre daha geniş ve yüksektir. Mihrap önündeki ışıklık kısım 1950 yılında kaldırılmıştır. Hatllar, imposlar ve başlıklar aşı boyası çiçeklerle bezenmiştir. Mihrap mermerdir, hücresi sarkıtlıdır. Mihrap alnında İhlâs suresi, bordürde ise Ayetel kürsi ve son bölümünde yapanın ismi yazılmıştır. Mihrap nişin sağ yan yüzünde #Lailaheillallah# sol yan yüzde ise #Vahdehu âmine ya Allah# yazılmıştır. Minber: Mihrabın batısında yer alan ahşap minber bu gün kapısı hariç yağlı boya ile boyanmıştır. Halk arasındaki söylentiye göre minber kapakları Ulu Camiin yerinde bulunan eski bir mescidin kapılarıdır. Kadınlar mahfili: Camiin kuzey duvarında, yarı yükseklikte, bütün duvar boyunca uzanan, birinci sıra sütunlara kadar genişleyen, arkada duvara, önde birinci sıra sütunlara oturan ahşap mahfil yer almıştır.
Su YOK
Elektrik YOK
Isıtma YOK
Orjinal Kullanım Cami
Bugünkü Kullanımı Cami
Önerilen Kullanım Cami
Tescil Kararı EKTVKBK 2375 13.12.2007, EKTVKBK 1434 16.09.2006, EKTVKBK 269 31.03.2005, EKTVKK 2086 26.07.2002
Yayın Dizini Gönçer Süleyman: Afyon İli Tarihi S:284 ve 319-Karıca Matbaası. İZMİR-1971 Vakıflar Genel Müdürlüğü.
Ekler Rapor, Fotoğraf, Harita, Kroki, kitabe
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 2253    Eklenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı