YENİ HAMAM - Afyonkarahisar
Kimlik
Adı |
YENİ HAMAM |
Envanter No |
03.00.0./0.1 |
Harita No |
19 k-l a 1/1000 |
Mah. Köy - Mevkii |
Umurbey Mah. |
Adres |
Umurbey Mah.
Hacıaftal Yeni Camii No: 6 Arap mescit Caddesi No: 41
MERKEZ/AFYONKARAHİSAR |
Pafta |
42 |
Ada |
570 |
Parsel |
15 |
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal |
1 |
Koruma Derecesi - Çevresel |
|
Koruma Derecesi - Aykırı |
|
Bugünkü Sahibi |
|
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
Diğer Özellikler
Yaptıran |
Medine Müftüsü Muharres Efendi |
Yapım Tarihi |
XVII.yy Önc |
Yapan |
-- |
Kültür Dönemi |
Osmanlı |
Kitabe |
Var |
Vakfiye |
Var |
Genel Tanım |
Umurbey mahallesi Hacı Aftal Yeni Camii sokakta dar bir girişi olan, çevresi dükkan, genel hela ve külhan bölümünün bulunduğu ardiye ile çevrelenmiştir. Çifte hamamdır. Erkekler kısmının kapısı, güneyde kadınlar kısmının girişi ise doğuda Arapmescit caddesine açılmaktadır. Sıralı moloz taş duvar örgüsü olup, kubbeler çimento harcı ile sıvalıdır. Erkekler ve kadınlar kısmı soğuklukları sonradan yapılmıştır. |
Kullanım Durumu
Koruma Durumu |
B |
Taşıyıcı Yapı |
B |
Üst Yapı |
B |
Dış Yapı |
B |
Süsleme Elemanları |
B |
Rutubet |
C |
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar |
Zaman zaman yapılan onarımlar hamamın içinin (Ilıklık ve sıcaklık bölümleri özelliğini bozmamıştır). Kadınlar ve erkekler kısmının 1970 lerde soğuk bölümleri yeniden yapılmış ve bu eski özelliğinden hiçbir iz kalmamış olup modern mimari gereklerine uygundur. |
Ayrıntılı Tanımı |
ERKEKLER KISMI: SOĞUKLUK BÖLÜMÜ;
Giriş güneyden dar bir kısımla sağlanmıştır. Yaklaşık kare biçiminde olup ortada mermer dikdörtgen bir havuz ve düz hasır beton olan (ortasında semerdam biçiminde dikdörtgen ışıklık) tavanı taşıyan dört kare prizma direk vardır. Dört duvar boyunca, bir basamak yükseklikte araları tuğla, ön kısımları çıta parmaklık olan sekiz adet soyunmalık bölümü vardır. ILIKLIK BÖLÜMÜ: Bu bölümde bir duvar, bir büyük ve bir küçük sivri kemerlerle birbirinden ayrılmış üç bölüm vardır. Büyük kemerli bölümün üzerleri manastır tonozu ile örtülüdür. Küçük kemerin böldüğü diğer kısım ise dört adet ¼ kubbe ve dört yalancı kemer üzerine oturmuş 9 ışıklıklı kubbe biçimindedir. Kubbeli bölümde güney duvarda sivri kemerli bir niş, kuzey duvarda ise bir seki vardır. SICAKLIK BÖLÜMÜ: Ilıklığın batı duvarındaki düz lentolu tek kanatlı ahşap kapı ile sıcaklık bölümüne girilir. Kapının her iki yüzünde lento üzerinde beş basamaklı ve yukarıya doğru daralarak yükselen içerlek mihrap biçimindedir. Sekizgen olan orta bölümün üstü sarkıtlar üzerine oturmuş iki dereceli eteği ve 43 ışıklığı bulunan yuvar (kubbe) örtülüdür. Cehennemlik olan bu odanın kuzey duvarında sivri kemerli bir niş bir kurnası ve dört duvar kenarında bir basamak yüksekliğinde oturmalık vardır. KADINLAR KISMI: SOĞUKLUK BÖLÜMÜ; Arapmescit caddesine açılan ahşap tek kanatlı kapı ile dikdörtgen bir giriş bölümüne ve bu bölümün güney duvarının ortasına gelen düz lentolu ahşap tek kanatlı bir kapı ile soğukluk ve soyunmalık bölümüne girilir. Soğukluk bölümünün ortasında kare bir havuz ile havuzun batısında tulumba takılmış bir su kuyusu, giriş kapısının batısında camekânlı bir kasa odası, yaklaşık dört duvarı dolaşan 0,75 yüksekliğinde, 1,50 m. genişliğinde üzerinde bir basamak yükseklikte 0,75 m. genişliğinde ahşap oturmalığı olan seki vardır. ILIKLIK BÖLÜMÜ: Aralarında basık kemerli bir kapı olan kuzey güney doğrultusunda, üç ışıklıklı beşik tonozlu birbirine koşut iki odadan oluşur. Birinci odanın kuzey duvarına bitişik 0,75 m. yüksekliğinde 1,50 m. genişliğinde bir seki güney duvarına bitişik olarak bir basamak yüksekliğinde sonradan yapılmış bir duvarla ikiye bölünmüş iki helâsı vardır. SICAKLIK BÖLÜMÜ: Beş adedi büyük, otuz sekiz adedi küçük kırk üç ışıklıklı yuvar doğuda ve güneyde iki yalancı kemere, batıda aralarında fil ayağı olan bir küçük bir büyük kemere, kuzeyde ise yarısı kemere, yarısı duvara oturmuştur. Bu orta bölümde olması gereken göbek taşı yoktur. Kuzeydeki duvara bitişik duvar boyunca 0,60 m. yüksekliğinde 0,75 cm. bir seki vardır. KÜLHAN: Bu bölüm açık olup batı taraftaki ardiyeye bakmaktadır. Çevredeki toprak yükselmesi nedeni ile ocak yaklaşık olarak 1,50 m. kadar aşağıda kalmıştır. Külhanın bulunduğu bahçenin batıya bakan tek kanatlı ahşap kapısı külhan sokağa açılmıştır.
|
Su |
VAR |
Elektrik |
VAR |
Isıtma |
VAR |
Orjinal Kullanım |
Hamam |
Bugünkü Kullanımı |
Hamam |
Önerilen Kullanım |
Hamam |
Tescil Kararı |
KKTVKK 1462 14.10.1992-GEEAYK A-2765 14.03.1981 |
Yayın Dizini |
Evliya Çelebi Seyahatnamesi 29-35 Sayfa IX Cilt: MF V.Devlet Matbaası İstanbul-1935 |
Ekler |
Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki |
Revizyon |
- |
Görüntülenme Sayısı :
1821
Eklenme Tarihi :
29 Nisan 2013 Pazartesi
Güncellenme Tarihi :
29 Nisan 2013 Pazartesi