Zinciriye (İsa Bey) Medresesi - Mardin
Kimlik
| Adı |
Zinciriye (İsa Bey) Medresesi |
| Envanter No |
. |
| Harita No |
. |
| Mah. Köy - Mevkii |
|
| Adres |
Medrese Mahallesi 245.Hisarcık Sokak |
| Pafta |
|
| Ada |
|
| Parsel |
|
Koruma Durumu
| Koruma Derecesi - Anıtsal |
1 |
| Koruma Derecesi - Çevresel |
|
| Koruma Derecesi - Aykırı |
|
| Bugünkü Sahibi |
|
| Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
Diğer Özellikler
| Yaptıran |
Melik Necmeddin İsa Bin Davud |
| Yapım Tarihi |
H.787/M.1385 |
| Yapan |
|
| Kültür Dönemi |
|
| Kitabe |
|
| Vakfiye |
|
| Genel Tanım |
Zemin+1 katlıdır. Dikdörtgen ve geniş bir alanı kaplamakta olan yapı avlu cami türbe öğrenci odalarından oluşmaktadır. Tümüyle kesme taştan inşa edilen yapı taş işçiliği ile ilgi çekmektedir. |
Kullanım Durumu
| Koruma Durumu |
A |
| Taşıyıcı Yapı |
A |
| Üst Yapı |
A |
| Dış Yapı |
A |
| Süsleme Elemanları |
A |
| Rutubet |
A |
Ayrıntılı Tanımı
| Yapılan Onarımlar |
Yapıda değişik dönemlerde onarım izleri görülmektedir. Yapının üst örtüsü betonarmedir. |
| Ayrıntılı Tanımı |
Yapı Medrese Mahallesinin kuzeyinde yer almaktadır. Tarihi değerinden en ufak bir şey yitirmemiştir. İki katlı çift avlu etrafındaki mekanlardan oluşan kompleks bir yapıdır. Doğu ve batı uçlarındaki dilimli kubbelerle doğu yanında yer alan yüksek anıtsal portalı ile ilgi çekicidir. Güney yüzünün batısında dilimli kubbenin altında türbe bulunur. Revak kemerlerinin altında niş cephesi ışınlar biçiminde düzenlenmiş sivri kemerli bir çeşme yer alır. Batıda merdivenlerle çıkılan anıtsal portal dışta iki sıra mukarnaslı bir kademe ile dikdörtgen çerçeve içine alınmıştır. Bu çerçevenin içinde geniş dekoratif kufi yazı ile doldurulmuş bir bordür yer alır. Bu bordürün çerçevelediği iki örgülü profili sütunceye bindirilmiş üç dilimli bir kemerle ve mukarnas dolgularla işli bir dikdörtgen niş biçimindedir. Mukarnas dolgunun hemen (arkada) altında bütün nişi çepeçevre dolaşan yazıt frizi değişik bir istife sahiptir. Yazıt frizinin hemen altında nişin iki yanında bitkisel motiflerle işli birer iri rozet yer alır. Cephede ise yazılarla bezeli damla motifi şeklinde daha küçük bir madalyon altında iki değişik taş süslemesi bulunur. Bunlardan üsteki ortalarda eşkenara yakın altıgenler ve üç kollu yapraklar bırakacak biçimde her biri içine giren kıvrımlı hatların örgüsünden meydana gelmiştir. Ortada kalan küçük altıgenlerin içi de çok küçük harfli tekkeli melik yazılarla doldurulmuştur.Bunun iki yanında iki adet dikine yerleştirilmiş küçük harfli sık yazıt görülür.Altında giriş kapısının atkısını oluşturan ikinci bir taş süsleme şeridi yer almaktadır. Karşılıklı iki palmetin kakma uslübu ile işlenmiş olduğu şeritte kakma palmetlerin çoğu düşmüş yerlerinde derin oyuklar ortaya çıkmıştır. Portal derin ve beşik tonozla örtülü bir geçittir.Bu giriş kısmının sonunda üzeri yıldız tonozla örtülü bir bölüm karşıda ikinci kata götüren merdivenlere açılır. Solda tekrar beşik tonozla örtülü uzun bir koridor yer alır.Zemin katta yer alan ve revaklarla dışa da açık olan avluya götüren bu koridorun kuzeyinde iki kapı vardır. Bunlardan birincisi beşik tonozla örtülü küçük bir odaya ikinci ise "L" biçiminde düzenlenmiş genişçe bir bölüme açılmaktadır. Koridorun güneyinde ise pencerelerle de koridora açılan cami mekanı yer almaktadır. Ortada mukarnaslı tromplu kubbenin yer aldığı cami mekanı iki yana doğru yüksek beşik tonozlu iki kolla açılmaktadır. Palmet biçiminde kakma motiflerle çevrili bir çerçeve içine alınmış olan nişlerin üzerinde portalde olduğu gibi yazı ile bezeli bir madalyon şekli ve tepesinde aşınmış olup kendini belli etmeyen palmet yada arma motifi seçilir.Ayet yazısı ile bezeli sivri kemerin çevresi de bir geometrik örgü bordürü ile çevrilmiştir. Kapı içi mukarnas dolgulu mihrap nişi ise sade olarak bırakılmıştır. Minberi kesme taştan masif görünüşlüdür. Cami kısmının kuzeyindeki dar koridor batıda mukarnas dolgulu küçük bir koridorla dikdörtgen avluya açılır. Tam karşısında ikinci bir küçük eyvanın yer aldığı avlunun güneyi beş kemerle avluya açılan bir revak tarafından kaplanır. Avlunun kuzeyinde beşik tonozla örtülü selsebilli bir eyvan yer alır. İki tarafında birer kapı ile eyvana açılan odalar vardır. Avlunun batısında yer alan küçük mukarnas dolgulu eyvan beşik tonozlu bir geçişin kuzey ve güneyinde yer alan iki mekana geçit verir. Girişteki yazının metninde türbeyi işaret ettiği anlaşılan güney kısmı kare plana sahiptir. Giriş kapısının üzeri ve mihrap düz silmelerinden dikdörtgen çerçeve içine alınmıştır. Bu çerçevenin içinde sivri kemerli niş yer alır. Mihrapta yalnızca ışınlar içinde biten dairevi nişin üstündeki iki renkli taş geçmeler ilgi çekicidir. Kapıda atkı taşının hemen üstü palmet kompozisyonu ile bezelidir. Kakma biçimler düşmüş oyuklar durmaktadır. Dar merdiven çıkışının sağında beşik tonozla örtülü kısımda tuvaletler yer almaktadır. Avluya geçildiğinde üstü açık kare mekanın güneyinde üç kemerle açılan bir revak dizisi görülmektedir. |
| Su |
VAR |
| Elektrik |
VAR |
| Isıtma |
YOK |
| Orjinal Kullanım |
|
| Bugünkü Kullanımı |
Müze |
| Önerilen Kullanım |
|
| Tescil Kararı |
21.09.1979/A-1933 |
| Yayın Dizini |
|
| Ekler |
|
| Revizyon |
|
Görüntülenme Sayısı :
1207
Eklenme Tarihi :
28 Şubat 2013 Perşembe
Güncellenme Tarihi :
28 Şubat 2013 Perşembe