El Sanatları
İnsan ve yük taşımak amacıyla binek
hayvanlarının sırtına bağlanan hayvan
koşumlarına semer adı verilmektedir.
Semerciliğin geçmişi çok eskilere dayanmakla
beraber günümüzde yeni çırak
yetişmemekte ve giderek kaybolmaktadır.
Kahramanmaraş’ta bu işle uğraşan birkaç
dükkân kalmıştır.
Semercilikte keçe, deri, ot, çivi, çınar veya
meşe ağacı kerestesi, telis, çivi, raptiye gibi
malzemeler ile çuvaldız, çeşitli iğneler,
biz, bıçkı bıçağı, makas, pense, el demiri,
ot demiri gibi araçlar kullanılmaktadır.
Keçeler yine Maraş’ta bulunan keçecilerden
temin edilmektedir.
Semer yapımına iç telisinin biçilip dikilmesiyle
başlanılmaktadır. Sonra telisin
içine berdi (ot) yerleştirilmektedir. Bu
işlem sonunda ortaya çıkan semerin iç
kısmına “kürtün” adı verilmektedir. Suda
ıslatılıp yumuşatılan deri, kürtün üzerine
dikilmekte, hazırlanan ağaç aksam da
derinin üzerine yerleştirilmektedir. Son
olarak keçe semerin alt kısmına dikilmekte
ve süsleme işlemi yapılmaktadır. Ağaç
aksamın hazırlanmasında geçirme tekniği
kullanılmaktadır. Parçalar deri kolonlar
ve çivilerle birbirine tutturulmaktadır.
Bir semerin yapımı 1-1,5 gün kadar sürmekte,
kalite ve büyüklüğüne göre çeşitli
fiyatlarda alıcı bulmaktadır. Kullanılan
deri, keçe gibi malzemelerin orijinal olması
nedeniyle maliyet fazla olduğundan fazla
kar bırakmamaktadır. Geçmişte ürettikleri
semerler temel ihtiyaç olarak görüldüğü
için daha yüksek kar ile satabilen semerciler,
günümüzde köylülerden geçmişteki
kadar rağbet görmediklerini ve bu nedenle
semerleri ucuza satmak zorunda kaldıklarını
belirtmekte, eskiden müşterilerin
semerin kalite ve süslemesine daha çok
önem verdiklerini, günümüzde ise bu
durumun o kadar da önemsenmediği
anlatmaktadırlar.
Kaynakça:
ÇALIŞ, H. (2014). Kahramanmaraş'ta Geleneksel El Sanatları. Akdeniz'in Altın Kenti Kahramanmaraş. Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını, 313.