Hannibal Barca MÖ 247 ile MÖ 183 yılları arasında yaşamış Sami ırkından gelen Kartacalı politikacı ve generaldir. MÖ 247’de Kartaca’da dünyaya geldi. Birinci Pön Savaşı'nın ünlü kahramanı Kartacalı Komutan Hamilcar Barca'nın en büyük oğlu olan Hannibal son derece mütevazi bir karaktere sahip ve antik dönemin en büyük komutanlarındandı.
Hannibal tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biridir. Hayatı hakkında pek çok çalışma yapılmıştır. Romalı şair Juvenal’in mısralarında Hannibal hakkında:
“Hannibal’i terazinin bir kefesine koy; diğer kefeye en büyük komutanlardan kaç tanesini koyacaksın” şeklinde ifade etmiştir.
Yine Romalı biyografi yazarı Cornelius Nepos’un ünlü komutanların yaşamlarını ele aldığı eserinde, Hannibal’i aktardığı kısmın başında da bu algının yansımalarını görmek mümkündür:
“Kartacalı Hannibal, Hamilcar’ın oğludur. Roma halkının diğer halklardan cesaret bakımından üstün olması kadar Hannibal de diğer komutanlardan üstündür. Cesaret bakımından Roma halkı diğer halklardan ne kadar üstünse bu da o kadar gerçek bir ifadedir. Ne zaman İtalya’da Romalılar ile savaşsa bu savaşlardan zaferle ayrılmıştır. Kendi vatandaşlarının kıskançlığına uğramasaydı Romalıları egemenliği altına almayı başarabilirdi. Fakat çok sayıda insan tarafından kıskanılması Hannibal’in cesaretini gölgeledi.”
Hannibal’in ölüm şekli hakkında çelişkili bilgiler olsa da kaynakların neredeyse hepsi öldüğü ve son günlerini geçirdiği yer olarak Bithynia’daki küçük bir yerleşim olan Libyssa üzerinde fikir birliği yapmaktadır. Bununla birlikte, Libyssa’nın Dakibyza (Gebze) olduğu ve Libyssa isminin zaman içerisinde “Gebze” şekline dönüştüğü görüşü pek çok modern kaynakta tartışılan bir konudur.
Atatürk’ün büyük ilgisi dolayısı ile yürütülen çalışmalarda da mezarın yeri kesin olarak belirlenememiş olsa bile, Atatürk’ün isteğine ve Atatürk’ün Hannibal’e olan saygısının bir ifadesi olarak Gebze güneyinde bulunan bugünkü alana simgesel bir anıt mezar yapılmıştır.
Kaynak: Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu - III, Onur Günday, Hannibal'ın Anadolu'daki Faaliyetleri ve Libyssa (Gebze) Üzerine Bir İnceleme