Korykos Antik Kenti, Mersin’in Erdemli ilçesinde yer almaktadır. Hitit dönemiyle başlayıp, Helenistik, Roma, Bizans ve Ermeni dönemleriyle devam eden tarihsel süreç içinde Korykos, Akdeniz’deki önemli liman kentlerinden biri olmuştur. Tarihçi Herodot’a göre kent, Korykos (Gorgos) isimli Kıbrıslı bir prens tarafından kurulmuştur.
TGA
Kentin, MÖ 1. yüzyılda kendi adına sikke bastırdığı bilinmektedir. Stratejik konumu nedeniyle zamanla önem kazanan limanı sayesinde, Roma döneminde 500 yıl boyunca zeytin üretiminde ve zeytinyağı ile şarap ticaretinde öne çıkan bir kent konumuna gelmiştir. Bugün ise Dağlık Kilikya’nın en iyi korunmuş antik kentlerinden biridir.
Kuzeydoğudan güneybatıya değin limanı da kapsayan, doğuda
Elaiussa Sebaste’ye, batıda
Cennet-Cehennem Obrukları’na kadar uzanan bu yerleşimle ilgili en erken bilgiler Helenistik döneme aittir. Tarih boyunca Mısırlılar, Romalılar, Bizanslılar, İsaurialılar, Sasaniler, Araplar ve Kıbrıs Krallığı gibi devletlerin egemenliğine girmiştir. Roma döneminde altın çağını yaşayan kentin önemi Orta Çağ’da da devam etmiştir. 1448’de Karamanoğlu II. İbrahim tarafından fethedilmiş, 1473-74’te Osmanlıların eline geçmiş; ancak zamanla önemini kaybetmiştir.
Korykos’ta Helenistik dönemde başlayan kentleşme ile içinde bulunduğu coğrafyanın avantajı kullanılarak güvenli bir şehir yaratılmış ve bölgede başka bir örneği bulunmayan deniz ve kara kalesinden oluşan ikili bir savunma sistemi oluşturulmuştur. 1099 yılında İmparator I. Alexion, Mimar Megas Drungarios Eustatias’a karadaki kaleyi yaptırmıştır.
Silifke Kalesi de aynı mimarın eseridir. Her iki kale de İstanbul’dan kutsal topraklara deniz yolu ile gitmek isteyenler için birer konaklama yeri olarak kullanılmıştır. İmparator I. Leon ise kıyıya uzaklığı yaklaşık 600 metre olan deniz kalesini 1199 yılında yaptırmıştır. Deniz kalesi, günümüzde antik kentin en bilinen yapısı olan
Kız Kalesi’dir.
TGA
Liman kapısı, nekropol alanı, deniz ve kara kaleleri, büyük ve küçük tapınak, artarda sıralanmış kiliseler, sütunlu cadde, kuzey kapısı, büyük ve küçük hamam gibi mimari kalıntılar kentin zenginliğinin göstergesidir. Alana yayılmış 14 adet kilise bölgedeki mimari üsluplardan etkilenmiş olmalarının yanı sıra kendilerine özgü yerel bir karakter taşımaktadır. Lamas Çayı’ndan su taşıyan su kemerlerinin ve kanallarının (
Lamas Su Yolu) son noktası da bu şehirdir. Kent surlarının on kilometre kadar kuzeyinde yer alan ve yönetici sınıfın anıt mezarları niteliğindeki
Adamkayalar ise dönemin günlük yaşantısına ışık tutan 11 adet rölyefi nedeniyle Korykos’u benzer nitelikli diğer antik kentlerden ayırmaktadır. Bu özellikleriyle
Korykos Antik Kenti, dünya mirası olarak önerilmekte olup 2014 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer almaktadır.
Kaynaklar:
Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. Dünya Mirası Geçici Listesi, Korykos Antik Kenti (Mersin).